Vier-en-twintigste Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerde Grondslag - pagina 40

XLI

^ s c h r e v e n : » H e t is niet goed, dat de mensch alleen z i j . " E n dit woord ° r d t bevestigd van geslacht tot geslacht. , Maar deze organische gemeenschap, die tusschen menschen bestaat, zich weer naar verschillende zijden o n t w i k k e l e n . W a n n e e r zij ptreedt ter handhaving, ontplooiing en bescherming van het volksestaan, draagt zij den naam van staat. A l s zij strekt tot het aanroepen , uitroepen van den N a a m des Heeren, heet zij kerk. Tusschen die jde i n openbaart zich het gemeenschapsleven der menschen echter °k nog i n taal, godsdienst, zeden, recht, wetenschap, kunst, handel, Jverheid, standen, klassen enz. E n hierop hebben we vooral het oog, Is wij spreken van maatschappij. tiet begrip van de maatschappij i n dezen z i n k a n dan nog weer enger ^ ruimer worden genomen. S o m m i g e n d e n k e n daarbij alleen aan het i amleven der menschen, voor zoover het de behartiging van stoffelijke elangen bedoelt. Maar deze opvatting scheidt, wat i n het begrip der maatschappij moeilijk te scheiden valt. Zooals ziel en l i c h a a m , hangen pestelijke en stoffelijke belangen ten nauwste saam. De maatschappij ].. r volstrekt niet alleen, en zelfs niet i n de eerste plaats, om stoffeJke goederen voort te brengen, maar zij strekt ook en voornamelijk, M het K o n i n k r i j k Gods en Zijne gerechtigheid te zoeken. Onder maat• happij verstaan wij daarom ook dat door G o d gewilde gemeenschaps, . n der menschen, dat op de uitwisseling der verschillende gaven en n s t e n berust en dienvolgens de voortbrenging, de verdeeling en de I^Jjeting van allerlei geestelijke en stoffelijke goederen zich ten doel a

n

a

e

Q

e

V e

le

, De maatschappij i n dezen z i n k a n eene vondst, eene ontdekking van nieuweren tijd worden genoemd. Eerst zeer langzaam is het oog voor ontsloten, dat het gemeenschapsleven van een volk volstrekt niet j staat en kerk opgaat. E n de oorzaak daarvan is h i e r i n gelegen, dat maatschappij zelve langzamerhand ontstaan is en product is van ene eeuwenlange geschiedenis. Bij de oude volken komt ze nog niet , ° ° r . Eerst i n de middeneeuwen heeft zij zich, ongetwijfeld ook onder werking der Christelijke i d e e ë n , gevormd en i n de laatste eeuw is haar ^ w i k k e l i n g met reuzenschreden vooruitgegaan. Staat en kerk zijn m i n meer teruggeweken, aller oog is op de o n t w i k k e l i n g der maatschappij s richt. Deze o n t w i k k e l i n g kenmerkt zich i n onzen tijd vooral hierdoor, . de arbeid, genomen i n den r u i m s t e n z i n , zich eindeloos differen^ 't en specialiseert. I n vroeger tijd vormde ieder huisgezin tot „n '"e hoogte een gesloten eenheid. H e t voorzag i n eigen behoefte. Maar lp Werkzaamheden, die direct of indirect dienen o m i n 's menschen ensonderhoud te voorzien, zijn langzamerhand tot eigen bedrijven p Worden, zooals het schoen- en kleermaken, het timmeren en metselen, b J .'?akken en slachten enz. E n dat niet alleen, maar ieder van die rijven splitst zich weer i n vele t a k k e n ; er zijn aparte kleermakers °r heeren en dames, voor boeren en burgers, voor r o k k e n en vesten, ont • S ' " wandelkostuum. Zoo is het i n het stoffelijke, zoo is het lit geestelijke. De encyclopaedische geleerden worden door speciatypt* vervangen. E r zijn doctoraten i n verschillende groepen van u s c h a p p e n . Klasseleeraars maken voor vakleeraars plaats. e ï l

e

ei

e

v

a

l n

en

te

a

e

ü

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen