1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 252

176

F. H. PRUIJS

dat onze kennis beperkt is en zelden een hoge mate van zekerheid bereikt, is het dan niet een groot geluk dat er nog andere sferen zijn waarin de mens mag leven, behalve die van de wetenschap? Als we nu eens ondeugend zijn (zoals ik het gevoel heb dat Sierksma ook af en toe is, hij kan het soms niet laten ons burgerlijk-vrome en wat saai-conservatieve mensen even te laten opschrikken, even te prikkelen en als we er invliegen dan ontstaat er een verlegenheid van twee kanten), als we nu eens ondeugend mogen zijn en we zouden de uitspraak vervangen door „muziek en dans treden op, waar de kennis faalt". Dan zou iedereen zien, dat hier onvergelijkbare grootheden worden vergeleken en de sensitieve of zelf-onzekere muzikanten en danseurs zouden zich beklagen dat Sierksma hen voor domoren scheldt. Natuurlijk acht ik de uitspraak juist voor de magie (tot zelfs aan de grenzen van de exacte wetenschap zien wij ze optreden!) maar tegen rite heb ik niet zoveel bezwaar en Sierksma kan onmogelijk bezwaren hebben tegen de religie. Is het juist ze zó op een rijtje te zetten? Waarom is het geloof geen projectie? Ik kan natuurlijk geen bewijzen leveren en wetenschappelijk gezien spreek ik van uit een vóóroordeel, (letterlijk wat vóór het oordelen komt, de plaats waarop je kunt staan om überhaupt te kunnen oordelen). Maar ik wil toch wel graag enkele overwegingen geven, weer met de verontschuldiging dat het zo veel lijkt op, enerzijds „open deuren intrappen" en anderzijds, oude woorden aanhalen om met hun suggestieve sacrale klank een lastige opponent het zwijgen op te leggen. Ik hoop dat Dr. Sierksma overtuigd is van mijn eerlijke intenties en mijn bereidheid om naar hem te luisteren, als hij mij kan bewijzen dat ik me vergis. In de eerste plaats is er in de psychiatrie nooit aan getwijfeld dat er naast de waan nog altijd zoiets bestond als de werkelijkheid. Ja zelfs, dat de waan bestond bij de gratie van de werkelijkheid. Als iemand lijdt aan verarmingsiüoan dan komt dat omdat er ook reële armoede bestaat. Als iemand een begenadigingswaan heeft, dan sluit dat niet uit dat af en toe iemand werkelijk gratie krijgt. Zonde«;aan pleit niet tegen het reëel voorkomen van zondebesef en de erotische betrekkingstüaan bewijst niet dat alle liefde een illusie is. Naast de projectie staat de waarneming. Zou het zo onmogelijk zijn dat naast de religieuse projectie ook de religieuse werkelijkheid zou bestaan? Zou het a priori uitgesloten kunnen worden dat het God behaagd heeft zich aan ons te openbaren? De man die schreef: „wat geen oog heeft gezien en wat geen oor heeft gehoord en wat in geen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen