1967 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 196

154

J. A. DE WILDE

denken over de geesteszieke mens verhelderend zouden kunnen zijn. Met een grove lijn schetsend zou gewezen kunnen worden op de pogingen om de tijd weer in de beschouwingen te betrekken, welke in de natuurwetenschappen gereduceerd werd op een dimensie van de ruimte en daarom in de geneeskunde ook doorgaans slechts als klokketijd een rol speelt. Op Bergsons onderscheiding tussen „Ie temps" als onbeweeglijke voorstelling van meetbare tijd en „la durée" als dynamische innerlijk beleefde tijd volgen op de psychiatrie betrokken studies van Minkowski, Erwin Straus en in ons land van Hugenholtz. In de existentiefilosofie van Heidegger, e.a. wordt gepoogd het zijn te begrijpen vanuit een in de tijd zijn. Hierdoor werd een mensontwerp ingevoerd dat o.a. voor de ontwikkeling van de zgn. anthropologische psychiatrie in ons land van veel betekenis is geworden. Op geheel andere wijze werd de tijd in het psychiatrisch denken ingevoerd door impulsen vanuit de zgn. geesteswetenschappelijke psychologie. Wilhelm Dilthey was hiervan aan het eind van de vorige eeuw de grondlegger. In zijn bestrijding van de natuurwetenschappelijke methoden in de psychologie wees hij er op, dat het psychische niet als een fysisch ding kan worden waargenomen en derhalve niet naar analogie van fysische dingen geobserveerd, geregistreerd, gemeten en naar believen gereproduceerd kan worden. Betreffende de psyche moet veeleer — naar het beeld van de geschiedenis — uit documentaire getuigenissen geconcludeerd, beschreven, geconstrueerd en gereconstrueerd worden volgens de methode van de hermeneutiek. Terwijl de natuurwetenschappelijke benadering zoekt naar het opstellen van algemene uitspraken en boventijdelijke wetten, waarbij afgezien wordt van het historische en waarbij verschillen tussen de een en de ander gereduceerd worden tot structuren van lagere aard, wordt in de geesteswetenschappelijke benadering gezocht naar het eigene en éénmalige in de mens, dat getracht moet worden te worden verstaan als deel van grotere gehelen. Via dit historische beeld van de psyche vindt de biografische analyse als methode ingang in de psychiatrie en komt de beleving als de manier waarop de wereld zich presenteert in het innerlijk van de mens in het centrum te staan, welke alleen in het begrijpen, het Verstehen, op benaderende wijze te vatten is. Dilthey's leerling Karl Jaspers heeft dit beeld van de psyche op indringende wijze in het psychiatrisch denken geïntroduceerd en ons

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen