De Vrije Universiteit - haar ontstaan en haar bestaan 1880-1930 - pagina 227
Ter gelegenheid van har halve-eeuwfeest, in opdracht van heeren directeuren der Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag, historisch geschetst door J.C. Rullmann
DE BETEEKENIS DER UNIVERSITEIT
tot wat heden feit wierd; t.w. tot een van stapel loopcn
van dit wel klein en onzeewaardig schcepke, maar dat,
onder de Souvereiniteit van Koning Jezus gecharterd, toch
aan alle haven der wetenschap de vlag wil gaan toonen van
,,in eigen kring Souvcrein!"
Inderdaad, de noodzakelijke consequentie van onzen
schoolstrijd kon niet anders zijn, dan dat we moesten heb-
ben een vrije, d.w.z. van den Staat onafhankelijke Univer-
siteit; een Universiteit, die niet in knechtelijke verhouding
staat tot de Overheid, maar souvereiniteit heeft in eigen
kring.
Echter bezat onze Hoogeschool niet aanstonds al de
rechten die een Universiteit toekomen. Daarvoor moest nog
lang een politieke strijd gevoerd worden. Die strijd werd
reeds aangekondigd met deze woorden van Dr Kuyper op
20 October 1880 tot den toen aanwezigen Minister Six:
,,In '76 schreef onze geëerbiedigde Koning in zijn wet het
reeds in '48 erkende recht van zijn volk op vrijheid ook
voor hooger onderwijs. Moge het Z.M., moge het Uwe
Excellentie voldoening schenken, dat reeds vier jaren later
die wet niet overtollig bleek en het volk die vrijheid ge-
bruikt. En verklaarde de Minister des Konings, die destijds
de wet verdedigde, op 21 Maart 1876: Indien Amsterdam
voor haar stedelijke Universiteit het promovecrrecht cum
effectu civili verkrijgt, ,,dan zal zich de quaestie moeten
voordoen, dat ook anderen gelijke rechten eischcn, en zal
men redelijkerwijze hetzelfde recht hun moeten toestaan",
— zij het mij dan vergund mijn hulde aan U met de bede
te besluiten, dat, indien we eens onze sporen verdienen
mochten, nooit mindere billijkheid, dan in die woorden
zich uitte, moge voorzitten bij de Raadslieden der Kroon".
Wie — zoo roepen wij met wijlen Professor Woltjer uit —
wie had toen durven denken, dat de man, die toen de
opening der Vrije Universiteit proclameerde, een goede
twintig jaar later eerste Minister der Kroon zou zijn, en de
211
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1930
Publicaties VU-geschiedenis | 244 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1930
Publicaties VU-geschiedenis | 244 Pagina's