Een blinkend spoor - pagina 11

Proloog

De moderne geschiedenisdidactiek — de leer hoe het on- duizenden aan de Vereniging veel te danken hebben, al

derwijs in de geschiedenis moet worden gegeven — kan hebben ze misschien de zorgende moeder achter deze

de beschrijver van een eeuw geschiedenis van de Vereni- stichtingen zelfs niet gezien. En ook waar de Vereniging

ging voor wetenschappelijk onderwijs op gereformeerde helemaal niet als moeder fungeerde heeft ze activiteiten

grondslag enkele nuttige wenken geven. Om dat in een ontplooid, b.v. in de ontwikkeUngslanden, die in haar

drietal in de didactiek gangbare termen duidelijk te ma- geschiedenis niet gemist kunnen worden omdat ze exem-

ken: Ten eerste dient de schrijver Mut zur Lücke te heb- plarisch zijn.

ben, de moed tot leemten, de moed om in zo'n eeuw

geschiedenis veel dingen weg te laten. Streven naar vol- Dan nog een derde opmerking vooraf: Bij elk VU-jubi-

ledigheid maakt zo'n verhaal te lang en verveelt hoorder leum is de geschiedenis van 25, 50 of 75 jaar meer of

of lezer. minder uitvoerig beschreven.' Helaas ontbreekt, afgezien

In de tweede plaats vah in de didactiek dan de term van enkele details, nog een wetenschappelijke geschiede-

exemplarisch: Men kan maar niet naar willekeur zaken nis van de VU. Maar van de laatste 25 jaar is die geschie-

wél of niét behandelen, maar men moet daarvoor een denis zelfs op populaire wijze nog niet geboekstaafd. En

maatstaf hebben: dié dingen moeten de aandacht hebben juist in die laatste kwart eeuw heeft de VU zich niet alleen

en behandeld worden, die exemplarisch, die exempel sterk uitgebreid, maar is ze zoveel veranderd, dat mensen

(voorbeeld) zijn, die een bepaalde gesteldheid duidelijk van de oude generatie nogal eens spijtig zeggen: De VU is

karakteriseren. de VU niet meer.

En tenslotte: Goed geschiedenisonderwijs is thematisch, Dat alles geeft dit boek een wat eigenaardig karakter. Het

dat wil zeggen het schept in de chaos van vele feiten en wil een eeuw Verenigingsgeschiedenis geven, niet als een

personen orde, groepeert die om bepaalde thema's en doorlopend relaas van honderd jaren, maar exemplarisch

probeert zo het vaak verwarrend proces der geschiedenis en thematisch. Het wil op de VU-geschiedenis, voor zo-

doorzichtig te maken. ver die tot 1955 populair beschreven is, niet meer dan een

Welnu, in dit boek wordt geprobeerd uit honderd jaren aanvulling geven voor de laatste 25 jaar. Bovendien wil

geschiedenis zonder streven naar volledigheid een beeld het die wat vaag bekende activiteiten der Vereniging, om

van die vereniging te vormen dat functioneert, dat iets die voorlopig maar grof aan te duiden als de bemoeienis

dóet. met de Valeriuskliniek, het academisch ziekenhuis, de

opleidingen voor verpleegkundigen en die voor leraren

Daarbij moet de lezer vooraf nog het een en ander weten. en wat verder nog tot haar verrichtingen zal blijken te

De vereniging met die lange naam wordt vaak gemaks- behoren, kort historisch beschrijven.

halve vereenzelvigd met de Vrije Universiteit. Maar wel Historisch — want dit boek is geen propagandageschrift.

moet worden gezien dat een eeuw geschiedenis van de Historisch — dat wil zeggen een weergave van het gebeur-

Vereniging meer is dan een eeuw geschiedenis van de de, zoveel mogelijk naar waarheid. Het minder fraaie en

VU. In de tijd van Kuyper heet de Vereniging vaak „moe- het dubieuze mag niet vergoelijkt of opzettelijk weggela-

der en voedstervrouwe" (natuurlijk met die plechtige -e ten worden. Dat soort Mut zur Lücke is niet toelaatbaar.

aan het eind) van de VU. Welnu, als men die beeldspraak De geschiedenis behoort de getuigen pro en contra te

wil vasthouden, de Vereniging heeft meer kinderen en horen, onpartijdig. Dat is niet hetzelfde als objectief.

verwanten en in haar statuten, al in 1878 vóór de opening Onpartijdige geschiedschrijving, ook als die geen weten-

van de VU (in 1880) opgesteld, wordt dan ook gesproken schappelijke pretentie heeft, is een hoog ideaal, dat al-

van scholen die van haar uitgaan, in het meervoud. En al thans benaderd kan worden; objectieve geschiedschrij-

mag dan de VU het oudste en bekendste kind van die ving bestaat niet, de schrijver is voor hij zich tot schrijven

moeder-vereniging zijn, andere kinderen, verwanten en zet al bij de keus van zijn onderwerp subjectief. En de

pleegkinderen als de ValeriuskUniek, het academisch schrijver van dit boek wil onbewimpeld vooraf vertellen

ziekenhuis, twee opleidingen voor verpleegkundigen en

twee lerarenopleidingen mogen toch niet over het hoofd

1 Achtereenvolgens door J. Woltjer, J. C. Rullmann

gezien worden, als men bedenkt dat in de loop der jaren en J. Roelink.

7

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen