Vormen, vorming, gevormd - pagina 100

om de betrokkenheid te vergroten. Plannen voor het doorvoeren van voorzichtige

veranderingen werden gesmeed. De training werkte prima: discipline en orde werden

hersteld, de betrokkenheid werd vergroot en met geringe veranderingen leek de traditie

in ere hersteld. Vanuit het Vormingscentrum kwamen achteraf de vragen: wat hebben

we eigenlijk bereikt? Zij zijn tevreden, maar zijn wij dat ook? Hebben we een maatschap-

pelijk kritisch besef tot stand gebracht? Of is de oude Corpstraditie met onze hulp in ere

hersteld? Toch werd er winst geboekt: de gelijkvormigheid als norm was doorbroken.

Bovenstaande trainingen waren tekenend voor het Vormingscentrum. Van belang was

de inhoud vanuit een analyse van maatschappelijke tegenstellingen en ontwikkelingen.

In het geval van lAN bestond de analyse uit een beoordeling van de ontwikkelingen bij

gezelligheidsverenigingen op grond van de vraag of daarmee progressieve tendensen

versterkt konden worden. De vorm van de training werd uit de analyse en de doelbepa-

ling afgeleid in samenspraak met de betrokkenen. Kortom: eenheid van vorm, inhoud en

methode vanuit een partijdige maatschappij-kritische visie.

Voor het Vormingscentrum waren gezelligheidsverenigingen toch vreemde eenden in

de bijt. Immers, gezelligheidsverenigingen pasten niet goed in het perspectief van

maatschappelijke veranderingen. Zij werden veeleer beschouwd als overblijfselen van

de oude maatschappij die moest veranderen. Maar juist de vreemde relatie tot die

verenigingen maakte een gedegen onderzoek meer voor de hand liggend, met als

resultaat een passende trainingsaanpak. Overigens kwamen er uit de traditionele

verenigingen relatief weinig aanvragen. Voor hen had het Vormingscentrum toch al bij

voorbaat een te links imago.

De trainingen vormden een goede afspiegeling van een steeds terugkerend probleem bij

het Vormingscentrum: hoe moest je omgaan met het persoonlijke, met gezelligheid,

vriendschap, contacten versus het inhoudelijke/ ideologische/politieke? Het totstandko-

men van de SSRA als vereniging was een poging deze twee polen met elkaar te

verbinden. Van de ontwikkelingen binnen deze vereniging heeft het Vormingscentrum

kunnen leren. In de mentoraatstrainingen bijvoorbeeld werden aanvankelijk gezel-

ligheid, het elkaar leren kennen, het vrienden maken als belangrijke doelen gezien naast

de kritische functie. Later verdween de persoonlijke kwestie uit het zicht om via

discussies binnen de vrouwenbeweging (het persoonlijke is politiek) weer terug te keren:

ook het persoonlijke werd tot terrein van verandering verheven. In de jaren 1976-1981

barstte in de vakbond, in de themagroep en dus ook in het Vormingscentrum kritiek los

op de strakke manieren van leidinggeven, de onpersoonlijke manieren van met elkaar

omgaan, het te weinig rekening houden met de verlangens, de wensen, de ideeën van de

actieve leden van de vakbond en de mensen er omheen. Vooral vrouwen werden geweerd

of niet serieus genomen. Er ontstonden vrouwengroepen en zelfs mannenpraatgroepen.

De vakbond deed aan zelfkritiek, maar de hechte basis van vroeger was voorgoed ver-

dwenen.

In een evaluatie van het trainingsconcept van het Vormingscentrum is een verslag te

vinden van trainers, hoe zij de vakbond beleefd hebben, wat er mis was gegaan, wat ze

wilden overhouden, wat ze wilden veranderen en welke consequenties dat voor de

trainingen zou hebben. Over de kritiek op de vakbond wordt geschreven:

"Het democratisch centralisme van de vakbond werkt met drie begrippen: massa,

leiding en eenheid. De leiding (het bestuur en de bonzen) vormt een eenheid onder de 98

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen