Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 321

Een oproep om een abonnement te nemen op het communistische dagblad De Waarheid

werd in 1975 door ruim zestig studenten ondertekend, onder wie Victor Rutgers, Mar-

greet Onrust, Henk Zijlstra en Jaap Jan Flinterman, die allen voor de PKV in de univer-

siteitsraad hebben gezeten.^^^ Veel vu-activisten sloten zich in die tijd bij de partij aan,

en het waren de communisten die de koers uitzetten. De SRVU, zei Brinkman in een

terugblik op de jaren zeventig, werd toen 'achter de schermen gerund door een stel

CPN'ers, dat was wel duidelijk'.^^3 De jurist E. van der Laan, die later voorzitter zou wor-

den van de PvdA-fractie in de Amsterdamse gemeenteraad, had het ervaren als lid van

de faculteitsraad aan de Vrije Universiteit. 'De enorme invloed van de CPN op de univer-

siteiten was in die tijd beslist ergerlijk. Het leek alsof je met zombies praatte.'^^+ En bo-

ven zagen we al dat de vereniging van studenten in de geschiedenis veranderde in een

politieke vakbond, waar niet meer gestemd hoefde te worden. Ze stond destijds onder

leiding van Flinterman, al in zijn schooljaren 'een gezonde partijkommunist'.^^s Als er

toen toch progressieve stafleden waren die over vermeende communistische infiltratie

hartelijk moesten lachen,^^^ valt wellicht te denken aan vrijwillige blindheid.

Aanvankelijk werd er over communisten weinig gepraat. Een probleem werd de CPN

pas in 1976. De subfaculteitsraad sociaal-culturele wetenschappen had een benoemings-

commissie ingesteld voor de vacature internationale betrekkingen: drie docenten en

twee studenten. De hoogleraar G. Kuypers weigerde in de commissie zitting te nemen,

ten eerste vanwege de verhouding drie tegen twee, maar voorts ook omdat hij een van de

aangewezen studenten voor een communist hield.^^' Het ging om een ondertekenaar van

bovengenoemde oproep zich te abonneren op De Waarheid. De hoogleraar J.J. Oosten-

brink zou een paar maanden later in soortgelijke omstandigheden hetzelfde doen,^^^

maar het was Kuypers' weigering die de zaak aan het rollen bracht. Voor de PKV gold het

hier een duidelijk geval van politieke discriminatie. Steun van buiten kreeg ze onder

meer van de universiteitsraad van de Amsterdamse zusterinstelling.^^^ Krachtige adhe-

sie kwam eveneens van de zijde van de studentenpredikanten. Christendom en commu-

nisme stonden in hun beleving zo dichtbij elkaar, dat zij voor de houding van Kuypers

onmogelijk begrip konden hebben. Hun visie is het helderst onder woorden gebracht

door Bekker, in een later geschreven artikel, toen de kruitdamp enigszins was opgetrok-

ken. Hij ontkende dat atheïsme en totalitaire staat wezenlijke doelstellingen van het

communisme waren. 'Het zijn wel wezenlijke, reële bijstellingen bij de hoofddoelstel-

ling: een struktureel rechtvaardige maatschappij. Wanneer die zich begint af te tekenen,

dan zouden ook best dat atheïsme en die totalitaire staat weer eens bespreekbaar kunnen

worden. Maar antikommunisme verhardt alleen het kommunisme en stelt die bespreek-

baarheid uit.'^30

Met studenten van soortgelijke overtuiging kwam ook de hoogleraar E.H. van Olst in

aanraking, toen hij in 1974 was toegetreden tot een werkgroep tot onderzoek van de

doelstelling, en hij zag veel gemeenschappelijks. 'Voor de vragen die zij aankaartten za-

gen wij het marxisme niet als antwoord. Maar in hun vraagstelling en in hun behoeftes

IN DE SCHADUW VAN MARX 1969-1980 317

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen