Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 306
De Vrije Universiteit 1880-2005
kende docent hem niet kon bijbrengen. G. van der Wal had reeds in 1970 zijn catechis-
mus van de revolutie geschreven, met als eerste vraag: 'wat is uw enige troost, beide in le-
ven en sterven', en het antwoord: 'dat het kapitalisties stelsel vernietigd zal worden en
dat op de puinhopen hiervan het socialisme zal verrijzen.'^^ De SRVU verzorgde daarom
zelf een scholing in het marxisme. 'Wij kregen lessen in met name de Duitse kritische
school, waaronder Marcuse, Adorno,' vertelt Margreet Onrust. Bovendien werd zij met
andere Neerlandisten door een oudere medestudent opgeleid in de marxistische littera-
tuurkritiek.9^ De historicus Bert Altena herinnerde zich de inhoud van het SR vu-onder-
wijs als 'een hele kuituur van radikale marxistisch-leninistische denkers, die je op een
ietwat gevulgariseerde manier, maar dat mocht je toen natuurlijk niet zeggen, aangereikt
werden.'99 Mans Kuipers was er als eerstejaarsstudent geschiedenis diep van onder de
indruk. 'De bonzen van toen wisten alles van Foucault en Althusser. Die konden tijdens
vergaderingen een betoog afsteken van een half uur. Daar luisterde je ademloos naar.
Wie zo iets niet kon, durfde z'n mond niet opendoen.'' Op den duur hinderde hem de
sterke invloed van de CPN. Toen werd het de anarchist Kuipers te dogmatisch. 'Het
kwam er op neer dat de bond wist wat goed was voor de studenten.' Dat klopte ook wel
voor Merlijn, de vereniging van geschiedenisstudenten waar Kuipers toe behoorde.
Daar gaven CPN-leden de toon aan.'' Merlijn werd een politieke vakbond, en het stem-
men werd afgeschaft. Dat was ook nergens voor nodig, verklaarde voorzitter J.J. Flinter-
man. Was Merlijn een toevallig verband van studenten met hetzelfde vak, ja, dan kon-
den de meningen verschillen. 'Ga je echter uit van een klub met een gemeenschappelijke
ideologie, dan is het vrijwel een axioma dat je het ook eens kunt worden.'""^ Dat axioma-
tische oordeel doet begrijpen waarom toen naast Merlijn een politiek neutrale vereni-
ging ontstond. Twee verschillend gerichte studentenclubs kenden verder naar ik meen
alleen de theologen.
De voorhoede werd gevormd door de zogenaamde Rode Eenheden. Ze bestonden
slechts bij enkele studierichtingen - sociologie, psychologie en Nederlands - en telden
per groep niet meer dan tien tot twintig leden. Maar ze ontwikkelden wel een grote be-
drijvigheid. Ze belegden ook alweer scholingsavonden voor aankomende marxisten,'"^
en waren bovendien zeer actief aan het studiefront. Rode eenheden verlangden dat be-
paalde onderdelen aan het program zouden worden toegevoegd, of op een speciale ma-
nier behandeld. Met dreigen bereikten ze meestal hun doel, naar de ervaring van de ro-
de psycholoog Albert Benschop. 'Op een gegeven moment was dat het voordeel van de
reputatie die je had; daar was de staf gewoon bang voor. Wij konden in verregaande ma-
te dat doen waarvoor we zelf gepassioneerd waren.''"'*
Binnen de landelijke studentenbeweging in Nederland speelde de SRVU geen hoofd-
rol. Vergeleken bij Nijmegen en de Universiteit van Amsterdam bleef de Vrije Univer-
siteit achter. De Gaay Fortman, die als rector regelmatig met studentenleiders in contact
kwam, had geen hoge dunk van hun intellectuele bagage. Het was te vluchtig, te weinig
serieus, te ver onder de academische maat. 'Ik vond er niets wezenlijks in. Het was een
302 EEN HOEKSTEEN IN HETVERZUILD BESTEL
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Publicaties VU-geschiedenis | 510 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 2005
Publicaties VU-geschiedenis | 510 Pagina's