Het fysiologisch labaratorium VU/VUmc - pagina 11
Feiten en gebeurtenissen 1950-2005
Fysiologie en het begin van de medische faculteit
Fysiologie en het begin van de medische faculteit
Op de hoek van Valeriusplein en De Lairessestraat staat een markant en vierkant ge-
bouw met in de gevel in steen sierlijk uitgehouwen de woorden
lp p T 5 [ O I (H Cl I 5 c H I -15^ (1 [s # T o ff r -r -
Dit gebouw, Valeriusplein 11, daar naast de Valeriuskliniek in 1917 speciaal voor de
medische faculteit van de Vrije Universiteit gebouwd, zal het centrale punt worden,
niet alleen voor de Fysiologie maar voor de Faculteit der Geneeskunde als geheel.
Al in 1 880 bij de oprichting van de Vrije Universiteit zijn er plannen voor een medische
faculteit. IVlaar de eerste twee hoogleraren voor het begin daarvan worden pas vele
jaren later aangesteld; het zijn L. Bouman en F.J.J. Buytendijk.
Bouman wordt in 1907 benoemd tot hoogleraar psychiatrie, neurologie en alge-
mene biologie. Waarom een hoogleraar psychiatrie? In 1 907 had de VU-vereniging een
contract gesloten met de Vereeniging tot Christelijke Verzorging van Krankzinnigen en
Zenuwlijders waarmee de bouw van een Psychiatrisch-Neurologische kliniek gestalte
kon krijgen. Die kliniek kwam in 1910 aan het Valeriusplein en staat daar nog steeds.
Vanuit die kliniek kon zo een begin gemaakt worden met de medische faculteit, want
Bouman was er directeur. Waren er toen al studenten? Ja, in de allereerste jaren geeft
Bouman zijn colleges in wat later het Julianaziekenhuis zou heten, het ziekenhuis
van de Gereformeerde Vereniging voor Ziekenverpleging; de colleges algemene biolo-
gie trekken dan acht toehoorders, de colleges psychiatrie en neurologie slechts twee
(L. van Bergen, Van Genezen in Geloof tot Geloof in Genezen; de medische faculteit van
de Vrije Universiteit 1880-2000, Veen IVlagazines, Diemen 2005, p. 1 74).
Buytendijk (1887-1974) die, net als Bouman, geneeskunde had gestudeerd aan de
Amsterdamse Gemeente-universiteit was zich na zijn artsdiploma gaan specialiseren in
de fysiologie en biologie. Aanvankelijk neemt hij als leerling van Bouman diens colleges
in de algemene biologie over, maar ook raakt hij steeds meer ingewerkt op het terrein
van de klinische neurologie en psychiatrie. Hij komt aan de Vrije Universiteit in dienst
als assistent maar wordt al eenjaar later, in 1914, benoemd, eerst tot lector, met zijn
openbare les De Energetische Beschouwing der Levensverschijnselen, en vervolgens in
1 919 - na zijn promotie in 1 91 8 in Utrecht op Proeven over Gewoontevorming bij Dieren
- tot hoogleraar, met als leeropdracht physiologie*). De titel van zijn inauguratie is Oude
Problemen in de Moderne Biologie.
In die eerste jaren speelt alles zich dus af in de Valeriuskliniek waar ook een
collegezaal is. Studenten kunnen bij Bouman vijf college-uren per week volgen: drie
uur psychiatrie en neurologie, één uur forensische psychiatrie en één uur algemeen
college voor artsen, bij Buytendijk drie uur college per week gelijkelijk verdeeld tus-
sen algemene biologie, fysiologie en natuurfilosofie. Rond 1920 trekken de colleges
*) Bij de speilingswijziging van / 954 wordt ph in van oorsprong Criel<se woorden voort-
aan als f geschreven.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 2007
Publicaties VU-geschiedenis | 52 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 2007
Publicaties VU-geschiedenis | 52 Pagina's