Studentenalmanak 1960 - pagina 211
Prof. Dr. A.. L. Janse de Jonge
Ziekte-inzicht
In de verhouding van de patiënt met zijn omgeving spelen tal van
factoren en verschijnselen een rol. Nu de redactie mij verzocht enkele
opmerkingen te maken die mijn vakgebied raken leek het mij wel
op zijn plaats een van de fenomenen die in de relatie patiënt-omgeving
domineren hier nader in het kort te bespreken. Dit verschijnsel is
in de psychopathologie bekend onder de naam ziekte-inzicht.
Het is met dit ziekte-inzicht in de psychopathologie een wonderlijke
aangelegenheid, wonderUjk omdat een van de karakteristica van het
psychotisch zijn juist gelegen is in het feit dat zo vaak bij de patiënt
een gebrek aan ziekte-inzicht geconstateerd moet worden. Sommigen
beschrijven dit gebrek juist als een van de voornaamste kenmerken
van de psychose. Reeds BaiUarger zegt in het begin van de 18e eeuw:
„La folie est une infortune qui s'ignore eUe même" en ook na
die tijd is herhaaldelijk op dit typische verschijnsel gewezen. Toch
is de literatuur hierover niet uitgebreid. Arnold Pick heeft in 1882
er een uitvoerige studie aan gewijd, waarin elk psychiatrisch syn-
droom getoetst wordt op het gehalte aan ziekte-inzicht. Enkele
jaren geleden heeft Schulte nogmaals een artikel eraan gewijd,
terwijl in het bekende werk van Karl Jaspers „Allgemeine Psycho-
pathologie" eveneens enkele notities daarover staan.
Wat verstaat men onder ziekte-inzicht? Een ander wonderlijk
aspect hiervan is ook gelegen in het feit dat naarmate de omgeving
meer bereid werd geesteszieken werkeHjk als ziek te erkennen, de
zieken zelf zich daartegen bleven verzetten. Dit hangt zowel samen
met het merkwaardige probleem van de „ziekte" als met de grote
moeilijkheden die zich voordoen bij het werkelijk verkrijgen van
enig inzicht.
Inzicht is pas mogelijk wanneer een vaak reeds langdurig bestaande
vanzelfsprekendheid gaat verdwijnen. De verhouding die de mens
met zichzelf in de loop van de jaren opbouwt is uiterst gecompliceerd
en onder gewone omstandigheden is de beleving die de mens van
zichzelf heeft vaag en diffuus. Men kan hier de steUing verdedigen
dat elke differentiatie in dit diffuse geheel veelal slechts tot stand
komt doordat nieuwe of principieel andere factoren de mens
207
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1960
Studentenalmanak | 350 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1960
Studentenalmanak | 350 Pagina's