Vrije Universiteitsblad 1970 - pagina 13

tvetenschappeliik corps

studenten

besturende colleges

leden vereniging

GRONDSLAG V.U.

Uitdaging tot volledige inzet, in kritisch engagement, dus ook in samenwerking met gelijkgezinden en in geduldige maar niet hopeloze dialoog met wie de motieven van zijn kritisch engagement aan andere uitgangspunten en doelstellingen ontleent. Duidelijke positiekeus tegenover ideologie van de waardevrijheid der wetenschap (positivisme) en tegenover de tirannie van de zichzelf overschattende mens. Duidelijke doelstelling voor eigen wetenschappelijk werk. Dit alles met het huiveringwekkende risico der verzoeking van de meest verfijnde vorm van zelfhandhaving.

Akelig w o o r d op het eerste gehoor. Je wordt naar van al dat gepraat over grondslag, grond e.d. Toch is het bezitten van een grondslag juist. Neutrale wetenschapsbeoefening is onmogelijk. Men behoort zich af te vragen waar men staat, zeker als christen in Gods wereld. Of deze grondslag gereformeerd genoemd wordt, is in feite niet belangrijk. Vraag is: welke inhoud geeft men aan de geref. grondslag en hoe verhoudt deze zich tot de Bijbel. Grondslag: geen star dogma, maar een levende belijdenis over de Heer, die men ook in wetenschap dienen wil. Verwarring over grondslag kan ons weer dichter bij ons doel brengen.

Het onderwijs aan de Vrije Universiteit is gebonden aan haar grondslag. Is dat niet tegenstrijdig? Is het kind dat nog maar alleen aan de hand van zijn vader lopen kan, daardoor niet vrij? En krijgt een loot die geënt wordt of een plant die opgebonden wordt, niet alleen daardoor de mogelijkheid om te bestaan? Vrijheid is voor ons onmogelijk zonder de band met onze Hemelse Vader. De nieuwe formulering van de grondslag zal trachten dat nog duidelijker tot uitdrukking te brengen.

Die aristocratische eenkennigheid onder mensen, zich als leden van Gods regerend vorstenhuis, in Jezus' Almanach de Gotha geregistreerd, voornaam gedragend, daarbij vooral elkander, zonder uitzonderingen, respecterend; die plechtige inauguratie, alzijdig over en weer, van èlk mens door zijn medemensen, ieder in diens koninklijke waardigheid, privé en publiek; dat feestelijke eredoctoraat waarmee iedereen, telkens opnieuw, iedereen zó te bekleden heeft, dat ook elk mens met het zijne volledig tot zijn recht zal kunnen komen.

MAATSCHAPPIJ

De universiteit zal zich enerzijds verbonden moeten weten met de maatschappij. De grote vragen die daar spelen, zal zij tot onderwerp van maatschappelijke bezinning moeten maken, zo nodig en dikwijls bij voorkeur in interdisciplinair verband. Tevens zal zij zich bewust moeten zijn van de maatschappelijke implicaties van haar wetenschappelijke arbeid. Anderzijds zal zij een kritische distantie ten aanzien van de maatschappij moeten bewaren, niet alleen voor wat betreft de bestaande orde, maar ook ten aanzien van bewegingen die zich kritisch tegenover deze orde opstellen. Zij die de universiteit willen ombouwen tot een politiek en sociaal actiecentrum, zijn in feite bezig haar te verkrachten doordat zij dan niet meer naar eigen aard - dat wil zeggen als instituut voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs - de samenleving werkelijk kan dienen. Op de Vrije Universiteit rust de taak op de grondslag van het Evangelie haar studenten kritisch-wetenschappelijk te vormen, opdat zij goed toegerust hun plaats in de maatschappij kunnen innemen.

Liever ,,samenleving" die ik zou willen omschrijven als een geheel van intermenselijke relaties zoals die zich manifesteren in communicatie- en interactiepatronen, sociale structuren en culturele systemen en hun functies. Uiteindelijk dienen intermenselijke relaties gericht te zijn op de verwerkelijking van een rechtvaardige en harmonische samenleving, waarbij het denken en willen van de één in harmonie is met het denken en willen van de ander en beantwoordt aan de zedelijke norm van de rechtvaardigheid. Daarvan uitgaande kunnen we zeggen, dat communicatie en interactie dienen te worden gekenmerkt door een zo groot mogelijke openheid en tolerantie. Daarom óók dienen we ons regelmatig af te vragen of de sociale structuren die de maatschappelijke ordening en functies in stand houden, optimaal gestalte geven aan het streven naar een rechtvaardige en harmonische samenleving.

Naamloze mensen, een geheimzinnige macht? Of; mensen met en voor elkaar, een gegeven, tegelijk een opdracht, ook voor mij, ook voor de universiteit die ik dien. De moeite waard omdat ik perspectief zie, de maatschappij van het Koninkrijk van God, een maatschappij in volkomenheid, alle dingen nieuw! Vanuit die visie beleve de Vrije Universiteit haar relatie met de maatschappij van nul

Maatschappij = samenleving, samen leven. Dat houdt onder meer in: verdraagzaamheid, respect, begrip; en ook: positief-kritisch. Niet ik maar wij!

DEMOCRATISERING

Naast wat de professor er van zegt, gaat steeds meer tellen wat de student er van vindt. Voor een wetenschappelijk medewerker betekent dit, dat hij behalve met de hoogleraar nu ook gaat meewerken met de studenten. Dit kan niet zonder een spreiding van de wetenschappelijke verantwoordelijkheid over allen, die bij het studievak zijn betrokken. Wanneer het gehele wetenschappelijk corps zich hiervan bewust wordt, zal het zijn taak: wetenschap bedrijven en overdragen, des te beter kunnen vervullen.

Een veel te langzaam verlopend proces in de samenleving, waarbij machteloze groepen mensen proberen een zekere macht te veroveren, om zich te kunnen bevrijden van de dwangrelatie van de huidige samenleving, en waarlijk vrij te worden.

,,Die zogenaamde machthebbers, die zogeheten establishment-figuren zullen in de roep om democratisering een authentieke boodschap uit de jonge generatie moeten beluisteren en dankbaar moeten zijn, dat in die generatie een kritische gezindheid bestaat. Zij zullen zich zelf moeten verbieden geïrriteerd te raken."

Onder democratisering versta ik de wijziging van de bestuursvorm, waarbij beslissingen worden genomen van ,,boven-af", zonder dat verantwoording wordt afgelegd aan diegenen, die ,,geleid" worden, over wie beslist wordt en die nauw bij de genomen en de te nemen besluiten betrokken zijn. Deze wijziging houdt in, dat laatstgenoemden, voorzover zij tot oordelen bekwaam zijn, gaan meespreken in het te voeren beleid. Dit kan slechts geschieden door een evenredige vertegenwoordiging van alle betrokkenen, zodat ieders stem recht wedervaart. Een onevenredige vertegenwoordiging leidt tot dictatuur van een groep.

,,Wie geen gezag wil, wil niet democratie, maar de anarchie."

de

Ziehier twee citaten uit het opstel ,,democratisering". Deze bijdrage, die te uitgebreid was om in dit schema te verwerken, vindt u in zijn geheel opgenomen op pag. 12.

1 1

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen