VU Magazine 1975 - pagina 286

Cumulatieve groei in een eindige omgeving moet tot een ramp leiden, vroeg of laat. Dat is volslagen duidelijk. Zelfs een vluchtige blik op de grondstoffen en energievoorraden maken duidelijk, dat het einde nabij is, wanneer de exponentiële groei doorgaat. Daarvoor hadden we de Club van Rome niet nodig, maar wel voor de publiciteit op grote schaal. Daar ben ik de Club van Rome dan ook erg dankbaar voor. Maar toen gingen ze door. Ze gingen remedies formuleren om de problemen op te lossen. En daar begon hun dwaasheid. Ze praten over het stabiliseren van factoren die zij niet in de hand hebben, die niemand in de hand heeft. Daardoor wordt het nonsens. Je kunt bijvoorbeeld geen instructies uitvaardigen, zoals de Club van Rome doet, in de trant van: stabiliseer de wereldbevolking, stabiliseer de wereldkapitaalvoorraad. Zo'n instructie is volkomen betekenisloos. Zij raken verstrikt in de eenvoudigste vallen van een zuiver kwantitatieve benadering. Je kunt met hun aanbevelingen niets doen en dat heb ik ook aan de kaak gesteld. Ook het tweede rapport vertoont dezelfde mankementen. Het model is weliswaar meer verfijnd, maar het blijft puur kwantitatief en ik zie niet in hoe dat kan laten zien wat er moet gebeuren. Overigens heb ik tot mijn vreugde ontdekt, dat mijn naam opgenomen is in de voetnoten, tezamen met andere mensen die werkelijk iets doen! Wat ik wel erg intrigerend vind en hoopvol, is het nieuwe organisatiepatroon, dat de Club van Rome hanteert. Het is eigenlijk een non-organisatie. Het komt heel dicht bij wat H. G. Wells noemde een openlijke samenzwering. Mensen komen bij elkaar, willen geen centraal bureau inrichten, 't Is internationaal en interdisciplinair. Niet interdisciplinair in de wetenschappelijke betekenis van het woord, maar in de zin dat zakenlieden, politici, ambtenaren en academici elkaar ontmoeten en zeer serieus praten over belangrijke kwesties zonder zich gebonden te achten aan hun eigen belangen. Zij werken op adhocbasis. Wanneer iemand met een goed idee komt, waarvan hij vindt dat het uitgewerkt moet worden, dan zeggen ze: akkoord, laten we geld bij elkaar zien te krijgen en mensen die het project willen uitvoeren. Dit organisatiepatroon wijst voor mijn gevoel naar de toekomst. Het zal beter werken dan vastgeroeste bureaucratieën. Persoonlijk geloof ik er niets van, dat wij hier te maken hebben met een samenzwering

van de heersende macht, van gevestigde belangen. Mensen die dit zeggen kramen onzin uit. Dus ik sta positief tegenover de Club van Rome als een 'nonorganisatie'-organisatie. Op het ogenblik wordt aan de VU onder leiding van prof. Hans Linnemann het derde project van de Club van Rome voorbereid. De probleemsteliing van het onderzoek is de vraag of erin het jaar 2000 voldoende voedsel beschikbaar zal zijn om de dan verdubbelde wereldbevolking te kunnen voeden. Uw kritiek op de wetenschappelijke aanpak van deze onderzoeken is zwaar. Nu hebben wij begrepen, dat prof. Linnemann u enige tijd geleden om advies heeft gevraagd. Wat hebt u hem geantwoord? 'Ja, dat kan ik me herinneren. We hebben elkaar een paar jaar geleden ontmoet en het toen over zijn onderzoek gehad. Ik heb hem toen gezegd, dat ik in de gekozen benadering weinig waarde zag zitten. Je raakt hier aan het probleem van de planning. Ik heb daar veel over nagedacht. Een machine om te toekomst te kunnen voorspellen , .. Als je deze studies uitvoert, moet je over zeer veel data beschikken. Die stop je allemaal in de computer en daar ga je mee aan de gang. Steeds moeten allerlei vooronderstellingen ingevoerd worden. Nee, ik geloof niet in deze wijze van werken. Dit denkwerk moet wel gebeuren, maar niet op deze manier. Aan een velletje papier heb je genoeg. Je moet de waarheid zien, je hoeft haar niet uit te werken. Dat was wat ik bedoelde met mijn opmerking, dat een lagere-schoolleerling deze intellectuele taak kan volbrengen, terwijl de Club van Rome de computer gebruikte. Dus om je af te vragen of in het jaar 2000 een verdubbelde wereldbevolking gevoed kan worden is alleen maar een spel. Het staat niet met beide benen op de grond, en kan dat ook niet. Daar komt nog bij dat de wereld er niet door is veranderd. Niemand is ermee geholpen. Als je aan de toekomst wilt werken, moet je aan het heden werken. Ik heb een boek, waarin beweerd wordt dat het gemiddelde Amerikaanse gezin bij een jaarlijkse economische groei van 414% een inkomen van $ 250.000 zal hebben en dat de mensheid met geen enkel economisch probleem meer zal hebben te kampen. Weet u, dit is de recht-toe-recht-aan-logica van een krankzinnige. Krankzinnigen zijn de meest logische mensen. Mensen met achtervolgingswaanzin en zo. Dit heeft niets meer met de realiteit te maken. Begrippen gaan een eigen leven leiden. Zij slaan niet meer terug op de realiteit. Het zijn schitterende mentale constructies. Dit probleem speelt ook bij computersimulatie-onderzoek. Je hebt te maken met verschillende wetenschappers uit allerlei disciplines, leder moet zijn kennis bijdragen. Zo stap je op een gegeven moment naar een landbouwkundige toe. Je zegt: ik wil zus of zo; aan welke voorwaarden moet er op landbouwkundig terrein voldaan worden om dat te kunnen realiseren? Hij zegt bijvoorbeeld: o, dat is best mogelijk bij die en die hoeveelheid kunstmest. Als je dan vraagt of er zoveel kunstmest is, krijg je ten antwoord: dat weet ik niet, dan moet je bij een energiedeskundige zijn. Ook de energiedeskundige geeft antwoord. Hij zegt:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen