VU Magazine 1977 - pagina 200

woord!„Ontwikkeling"en „schade" vormen aaneengevoegd een contradictio in terminis. Mag ik voorstellen: frustratieschade?" Prof. De Haan klaagt dat het kabinet, althans verscheidene kabinetsleden, niet begrepen wat hij bedoelde. Hij spreekt van „vele verwarringen" en „communicatiestoornissen'en „kortsluitingen". Maar hoe omschrijf je helder een begrip, waarvan je zelf vindt dat het eigenlijk nonsens is vanwege de onhanteerbaarheid? VU-Magazine krijgt de indruk dat het kabinet-Den Uyl mede is ten onder gegaan aan spraakverwarring, een lot dat indertijd ook Babei trof. Uit het relaas van prof. De Haan krijgt men allerminst de indruk dat sluwe machinaties van bij project-ontwikkelingsmaatschappijen betrokken politici (Vrij Nederland onthulde een hele rij KVP-ers)de val van het kabinet hebben veroorzaakt, maar dat het eenvoudig verstrikt geraakte door de gebondenheid aan een bij de kabinetsformatie overeengekomen begrip „ g e bruikswaarde" (emotioneel zeer geladen), dat slechts op gebrekkige wijze kon worden gecorrigeerd. Blijkens het Voorlopig Verslag bleek ook de PvdA-fractie bereid om zoiets te accepteren als het begrip „Negatieve Ontwikkelings Schade", maar de beduchtheid was groot dat daarmee iets in huis werd gehaald, waarvan de gevolgen niet te waren overzien. Op alle mogelijke manieren trachtten in grondpolitiek niet deskundige bewindslieden in grote haast en onder zware druk iets te verzinnen om eruit te komen. Van Agt kreeg te laat in de gaten, dat de zaken niet zo eenvoudig lagen; Den Uyl had weinig moeite om — evenals prof. De Haan al had gedaan — de bruikbaarheid van het begrip Negatieve Ontwikkelingsschade te betwijfelen. Aanvankelijk wilde hij van niets weten. Later, toen het kabinet er niet dreigde uit te komen, accepteerde hij tóch zoiets als de NOS, maar toen gingen verscheidene bewindslieden koortsachtig aan het werk om te proberen mogelijke nadelen op te vangen van acceptatie van dit begrip. Het ene compromisvoorstel na het andere van prof. De Haan dwarrelde op de ministerstaf el en werd — veelal slechts ten dele begrepen — besproken. Wat ten slotte — bij stemming — door de meerderheid van het kabinet werd aanvaard was — zoals Van Agt het noemde — „een gecastreerde diepvriesHaan". Maar een week na de kabinetscrisis wist prof. De Haan zelf nog niet over welk com-

promisvoorstel nu eigenlijk was gestemd. De publieke opinie behielp zich — bij gebrek aan betere informatie — maar met het vermoeden dat het wel gegaan zou zijn om de vraag of er 'n stap(je) moest worden gezet in de richting van het PvdA-doel „de grond in gemeenschapshanden" of niet. Den Uyl zelf verstrekte, evenals trouwens Andriessen voedsel aan dit beeld. En voorts drong door dat althans bij Van Agt de afgelopen maanden de mening was gegroeid dat de boeren geen rechtvaardigeprijs zouden krijgen wanneer er geen regeling bijgevoegd werd voor de zogenaamde negatieve ontwikkelingsschade en dat de regeling, waartoe ten slotte na wekenlang touwtrekken besloten werd door het kabinet de boeren tóch nog tekort zou blijven doen. Uiteraard vonden de progressieve bewindslieden van niet. Men zou zeggen; wat had méér voor de hand gelegen dan dat ijlings bekend werd gemaakt welk kabinetsbesluit nu niet acceptabel was voor Van Agt en Van der Stee. Het wemelt in ons land van deskundigen die — beter dan de bewindslieden zélf — hadden kunnen narekenen of de boeren tekort werd gedaan of niet. Maar dat gebeurde niet. Zelfs prof. De Haan wist niet nauwkeurig waarover nu gestemd was. Wel ongeveer natuurlijk. En dèn is z'n mening dat het kabinet het geaccepteerde begrip NOS ontoelaatbaar had uitgehold. Maar hoe het precies zit? En de bewindslieden bleven vaagjes. „Ik ga niet in de techniek, hebben we afgesproken he?" zei Van Agt tot Langebent in z'n eerste tv-interview na hetdrama. Langebent;„/Vee, datistemoeilijk, lijktme. Van A g t : „ Te moeilijk. Maar het is een goede zaak en een belangrijke zaak" En met dat soort vaagheden, moest de kiezer zich maar behelpen. Langebent (in Vrij Nederland-interview 23 april): Ik heb van tevoren tegen Van Agt gezegd: hoor eens, over al die hanen gaan we het niet hebben. De Haan twee, de gebraden Haan, de gecastreerde Haan. Daarmee jaag je alleen maar de kijkers weg." Maar dat is de vraag. Alleen wanneer duidelijk wordt waartegen Van Agt „ n e e " zei, is 'n oordeel mogelijk over de kabinetscrisis. Dat geen van beide partijen kennelijk behoefte had om dat de achterban precies uit de doeken tedoen,geefttedenken. Vreesdemen het oordeel van de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen