VU Magazine 1979 - pagina 452

1^ magamte 10 ren om tot een versnelde ontwikkeling te komen. Hiertoe dacht men de Pancasila als algemeen geaksepteerde staatsideologie te kunnen gebruiken. Maar dan moest zij meer zijn dan slechts een raamwerk dat in tijden van krises de staat voor uiteen vallen behoedt; de hoge abstrakte grondideeën moeten dan worden ingevuld en veel konkreter gemaakt. Het is duidelijk dat in deze ontwikkeling dan ook meteen de verschillende interpretaties naar voren komen en dat het gehele stelsel van 5 grondprincipes in gevaar dreigt te komen. Het antwoord van de regering was dat er geen dikussies mochten komen over deze basis principes zelf, maar dat deze zich moest beperken tot de praktische invulling van het beleid. In die diskussie heeft Satya Wacana als onderwijsinstelling die de protestants christelijke bevolkingsgroep mocht vertegenwoordigen meegedaan. Waar het mij hier nu om gaat is door te geven dat m.i. deze universiteit zich binnen de ruimte die men meende te hebben op uiterst moedige wijze heeft opgesteld door onomwonden te verklaren dat de Pancasila, als een ideologie, door mensen bedacht (dit in onderscheid tot religies waar een openbaringselement in zit) nooit een volmaakt gegeven kon zijn en daarom altijd open moest blijven voor herziening en aanpassing aan de eisen van de tijd. Vervolgens stelde men wel te menen dat binnen de Indonesische samenleving deze Pancasila het meest geschikt is als grondslag voor het gehele bestel maar dat voor alles moest worden voorkomen dat er een nieuwe golf van indoktrinatie zou komen waarbij de principes van deze ideologie tot harde dogma' s zouden worden vervormd. Zij zouden veeleer als motivatie moeten dienen en als richtlijnen voor het persoonlijke en publieke gedrag van de staatsburger. Het opstellen van leefregels en reglementen zou moeten worden vermeden. In formele zin zijn deze gedachten wel in de officiële regeringsverklaringen terug te vinden, maar in de praktijk zijn er tekenen van indoktrinatie - zo moeten alle ambtenaren van ministers tot lagere echelons een kursus volgen over de , juiste leer", waarna zij een certifikaat ontvangen. Dit soort ontwikkelingen kunnen gevaarlijk snel tot enge en dogmatische opvattingen leiden en het is daarom van grote betekenis voor de christelijke gemeenschap in Indonesië dat er aan Satya Wacana over deze problematiek grondig is nagedacht, zodat het mogelijk is zich

wmmmmimn»

Midden-Java

beter te wapenen tegen mogelijke vormen van geestelijke intimidatie.

Economie

derzoeksinstituten maar het algemene geloof in de ekonomische groei via het toegepaste model was onaantastbaar. In 1973 nog verkondigde de regering openlijk dat men in vijfjaren plannen dacht waarbij de sociale gerechtigheid in het laatste, dus pas 1989-1994 aandacht zou krijgen (Ali Murtopo: Akselerasi Pembangunan). Tal van oorzaken zijn hiervoor aan te voeren. Ik noem slechts enkele: 1) de ekonomische stabiliteit, na de geweldige inflatie en chaos als erfenis van het beleTd van Sukarno, heeft het vertrouwen in het eigen beleid sterk beïnvloed. Juist de ambtenaren waren door een hel gegaan en kregen nu iets meer hoop op een betere toekomst. Dit deel van de bevolking, voornamelijk in steden woonachtig, ging er alleen maar op vooruit en zij waren het die in enige mate kritische geluiden zouden kunnen laten horen. De grote massa's op het platteland werden door het verbod van organisaties ,,stemloos" gehouden. 2) De technokraten, de plannenmakers die van de militairen in het begin vrijwel een vrijbrief kregen om hun ideeën in beleid om te zetten, waren akademisch gevormd aan het eind van de '50-er, begin '60-er jaren. De blueprints voor ontwikkeling via groeistadia waren hun credo's. Zoiets werkt lang door en zeker als buitenlandse adviseurs, zoals de Harvard Advisary Group, die tot eind 1978, zoals ik helaas persoonlijk heb kunnen ervaren, nog ongeschokt in hun geloof van een kapitalistisch ontwikkelingsmodel voor Aziatische samenlevingen, doorgaan met de steun van zo'n beleid.

Een laatste punt dat ik hier wil aanstippen is de houding van de christelijke gemeenschappen binnen de ekonomische ontwikkelingen van de laatste 10 jaren. Het is genoegzaam bekend, en nu ook, zij het schoorvoetend en impliciet door het huidige bewind toegegeven, dat de eerste twee vijQaren plannen weliswaar een wonderbaarlijk ekonomisch herstel en groei van het nationaal produkt hebben bewerkstelligd maar dat de sociale en politieke problemen die daar het gevolg van zijn, onoverkomenlijk zouden kunnen blijken te zijn. Het toverwoord dat nu soelaas moet bieden is pemerataan: een (rechtvaardiger) verdeling van goederen, inkomen en kennis over individuen en streken. Het nieuwe kabinet van Suharto (1978) heeft zijn politiek lot gekoppeld aan het sukses van dit beleid dat nu in het 3de vijfjaren plan als hoogste prioriteit vermeld staat. Binnen het sociologisch onderzoeksinstituut waren wij in 1971 al op grond van kleine onderzoekjes tot de konklusie gekomen dat de ingeslagen weg fataal zou blijken voor de overgrote meerderheid van in ieder geval de rurale bevolking op Java. In zekere zin was ik in een gunstige positie dat ik deze bevindingen samen met Indonesische collega's via eigen onderzoek heb verkregen. Het werd daardoor evenzeer hun overtuiging en niet iets wat hen , ,van buiten af' is aangepraat. Frustrerend was het om vast te stellen hoe moeizaam de autoriteiten te overtuigen waren. We kregen wel Militairen meteen steun van een paar andere on- Opmerkelijk was het dat we al in een

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen