VU Magazine 1983 - pagina 240

schap. Zij leggen meerverbanden met (bedrijfs)ekonomische zaken dan hun niet-ekonomische kollega's en kunnen hun betoog beter onderbouwen. Kamerervaring en persoonlijke kennis van het bedrijfsleven lijken iets minder belangrijk dan een ekonomische studie, stelt Van Helsdingen onder voorbehoud vast. Auto Zoals gezegd, managers van bedrijven klagen over de verhoudingen met ,,Den Haag", die nogal eens te wensen zouden overlaten. Hoe beoordelen politici deze verhouding? Als,,gebrekkig", luidt de vrijwel eenstemmige mening van de Vaste Kamerkommissie, ,,ronduit zwak" zegt zelfs een zeer ruime meerderheid, ,,er is nauwelijks een relatie" zeggen sommigen. Enkelen zagen de laatste jaren juist verbetering aan de einder gloren, maar een kommissielid dat het weten kan, was daarentegen neerslachtig: ,,De relatie tussen politici en managers is de laatste tijd juist verslechterd, omdat bedrijfsmensen nu pas openlijk politici de schuld geven van de huidige malaise". Maar duidelijk is wel de groeiende behoefte aan kontakt, die wordt versterkt door de ekonomische teruggang. Het ,,best" lijken nog de kontakten met noodlijdende bedrijven. Als 't een bedrijf slecht gaat, wordt de weg naar Den Haag immers wel gevonden. Ook weten grotere bedrijven beter de weg in Den Haag dan de kleine, vooral als het gaat om het in de wacht slepen van steun of overheidsopdrachten. De leden van de Vaste Kamerkommissie hebben wei zo hun gedachten waaróm het niet botert: politici hebben een andere mentaliteit dan managers, er zijn belangenkonflikten en er is ergernis over de opstelling van het VNO en de KNOV.,,Politici hebben gewoon een heel andere denktrant. Politici kunnen zich moeilijk voorsteilen dat een ondernemer een persoonlijk risiko wil lopen. Dat heeft men in zijn eigen leven nooit gedaan, dus waarom zou een ander dat doen" oordeelde een Haags politikus. Maar de politici hebben ook wat wrevels over managers. Een CDA-er:,,Managers beschouwen politici als onbetrouwbare jongens. Die rommelen maar wat aan en bovendien loopt de politiek altijd achter de feiten aan. Men beschouwt politiek op zijn gunstigst als een gegeven; net als onweer — daar moet je rekening mee houden, maarvoorde rest ga je je eigen gang". En een PvdA-er stak de hand in eigen boezem: ,,lk vind dat de politiek veel en veel te slecht op de hoogte is van

206

wat er feitelijk in het bedrijfsleven speelt (...) Ik ben geschokt door wat ik niet weet". De voertuigen waarmee ondernemers op het Binnenhof voorrijden, wekken een verkeerde indruk, is de mening van een CDA-er: ,,Ergaapteen kenniskloof tussen bedrijfsleven en politiek. Veel Kamerleden weten er te weinig van af, hoe smal de marges zijn bij de ondernemingen in Nederland. Altijd naar de buitenkant kijken, naar de iets grotere auto die ondernemers hebben en dat soort dom gepraat. Dat werkt toch nog steeds door, merk ik in de praktijk. Omgekeerd weten ondernemers ook griezelig weinig van politiek af". OpdeRotaryclub Het VNO van Van Veen werkt vaak frustrerend op de politiek, vinden politici. Deze koepelorganisatie zou teveel egelstellingen betrekken en te polariserend zijn. Maar over het FNV zijn deze politici evenmin lovend, al zijn de klachten over het VNO duidelijker omschreven. Een CDA-er voelt zich wel eens onbehaaglijk op zijn bezoeken aan o.m. de Rotary Club: ,,lk ken toch wel veel kringen van managers: loges. Rotary, round tables, of clubs waar toevallig veel bedrijfsmensen komen, waar je maar beter niet over politiek kunt praten. Dat is niet gebruikelijk. Het vieze werk laten ze op deze manier echter wel aan de politici over. Een mentaliteit van struisvogels. En wat me dan opvalt, als ik toch met die mensen praat: er gaan werelden voor ze open, ze weten ernietsvan!" Wat kan worden gedaan om het samenspel te verbeteren? De politici somden reeksen verbeteringsvoorstellen op, gerangschikt door Van Helsdingen in zijn onderzoek: formele en informele kontakten kunnen veel intensiever. Voor de overheid geldt: een doorzichtiger beleid en betere voorlichting. Politici moeten meer de bedrijven in. Daarentegen moeten managers meer naar Den Haag komen, vaker een borrel halen in Nieuwspoort, de kranten beter lezen, openhartiger zijn, meer aan plaatselijke politiek doen, niet alleen de Telegraaf maar ook goede kranten lezen en inzien dat ondernemen een maatschappelijk gebeuren is. Zouden stages van politici bij bedrijven helpen? Een groot aantal politici staat daar in beginsel instemmend tegenover, maar reageert vaak als het kommissielid dat zei: ,,Leuk. Geen tijd, maar leuk. Wij werken honderd uur per week. Moeten we nog meer? Wij zijn geen goden. Dat maakt men van ons".

Maatschappelijk kader Aan het eind van zijn onderzoek legde Van Helsdingen de leden van de Vaste Kamerkommissie een aantal stellingen voor, of beter: klachten die in ondernemerswereld de ronde doen over ,,Den Haag". Zo vinden veel managers dat politici zich in hun beslissingen laten leiden door verkiezingsbelangen. Dat is juist, vinden veel politici min of meer, maar waarom geklaagd? ,,Als ik zou zeggen: ondernemingen streven naar winst, is dat dan een klacht? Het is toch een normale konstatering!" vond een fraktielid. Maar dat dit feit doorslaggevend zou zijn, bestreden de meesten, althans voor zichzelf en hun eigen partij: het waren juist de anderen die dat deden. Raken politici niet ondergesneeuwd in de Haagse papierwinkel en verliezen ze daardoor niet de grote lijnen uit het oog, vragen veel managers zich bezorgd af. De meeste politici kunnen zich wel aardig in die opmerking vinden en geven niet in de laatste plaats de schuld aan zichzelf, getuige de opmerkingen over ,,de nota- en motieziekte". De papierwinkel is een lawine. Van rapporten leest men alleen nog de samenvatting. Toch proberen de meeste Kamerleden bij hun eigen leest te blijven, of zich nog verder te specialiseren en niettemin de grote lijnen te blijven zien. Uit één reaktie wordt duidelijk hoe het komt dat we ondanks dat toch regelmatig iemand als de liberale fraktievoorzitter kaasmarkten zien openen: ,,Je moet er niet van uitgaan dat Kamerleden kleine dingen oppakken óm kleine dingen op te pakken. Ze doen het wel eens vanwege leuke publiciteit, maar je doet het meestal omdat je denkt dat het iets te maken heeft met wat je belangrijk vindt en meestal om verderte komen (...)." Slechts enkele Kamerleden hebben inzicht in het bedrijfsleven, is de laatste verzuchting uit het ondernemerskamp. Volkomen juist, vond een zeer ruime meerderheid van de VCEZ. Maar die kennis is ook niet altijd nodig, vonden enkele tegenstanders: ,,Je kunt wel ontzettend veel weten van het bedrijfsleven, maar als je dat niet in een algemeen maatschappelijk kader kunt zetten, ben je weg. Dat maatschappelijke kader is voor mij het belangrijkst. De informatie kan ik bij mijn adviseurs halen." D Het onderzoek van drs. P. van Helsdingen Is verschenen in de ,,Serie Research-memoranda" onder nummer 1983-1 en uitgegeven door de Ekonomische Fakuiteit van de VU, tel. (020) 5 48 49 33.

vu-Magazine 12(1983) Bjuni 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen