VU Magazine 1985 - pagina 354

langs van huis naar school, maar dit heb ik nog nooit gezien." In het onderwijs wordt steeds meer aandacht besteed aan dit leren door doen, ook wel zelfontdekkend leren genoemd. Een Chinese filosoof schijnt eens gezegd te hebben: "Ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik herinner mij, ik doe en ik begrijp". En zo is het ook. Het is echter niet zo eenvoudig veldwerk in het onderwijs in te voeren. Omdat excursies en veldwerk in het algemeen geen verplicht onderdeel uitmaken van het onderwijsprogramma, vormen zij een extraatje of ontbreken geheel. Een ander probleem is dat de meeste leraren niet getraind zijn in het opzetten en uitvoeren van veldwerk. Bovendien ontbreekt bij velen de tijd om veldwerk te organiseren. Een goede landschapsexcursie maken is bepaald geen sinecure. De Stichting Landschapsinformatie wil scholen helpen door kant en klare landschapsexcursies met veldwerkopdrachten voor leerlingen uit te geven. Schermerproject In maart 1985 presenteerde de Stichting Landschapsinformatie haar eerste project: een fietsexcursie van 30 kilometer met veldwerkopdrachten in en rond de Schermer. Doelgroep is het derde leerjaar van het voortgezet onderwijs. Zelfwerkzaamheid van de leerling staat in dit project centraal. Daarbij valt er natuurlijk ook heel wat te genieten op de rustieke polderweggetjes waarover deze tocht voert. De fietstocht voert van Alkmaar eerst naar Oudorp. Evenals de oudste gedeelten van plaatsen als Den Haag, Haarlem en Alkmaar is de oudste bebouwing van Oudorp hoog en droog op een oude strandwal gelegen. Tijdens de excursie proberen leerlingen de strandwal in kaart te brengen. Van Oudorp voert de tocht naar de Schermer,

een in 1635 drooggelegd meer (Schermeer, zie kaart Noord-Holland + 1300). De Schermer ligt gemiddeld 3,5 meter onder NAP). De leerlingen krijgen hier de opdracht om slootpeilen te vergelijken met als doel de waterhuishouding in dit gebied te gaan begrijpen. Ten noorden van het plaatsje Groot Schermer is nog schitterend te zien hoe in de Schermer tot 1924 waterhoogteverschillen overbrugd werden via molengangen (rijen molens die elk het water ongeveer een meter hoger pompten). De Schermer bezit nu vier gemalen. Maar vroeger stonden er zo'n vijftig molens. Elf daarvan zijn nu nog te bewonderen. Ten westen van Groot Schermer stellen de leerlingen tijdens de excursie de verschillen vast tussen een veenpolder en een droogmakerij door middel van grondboringen en hoogtemetingen aan weerszijden van een dijk. Het Schermerproject werd grotendeels vervaardigd door Diny Wientjes-Meijman, docente didaktiek aardrijkskunde aan de VU. Aan scholen die deze excursie willen uitvoeren, wordt het leerlingenmateriaal gratis ter beschikking gesteld in het kader van een onderwijsexperiment van het ministerie van Landbouw en Visserij. Op zaterdag 27 april jl. deden onder zeer koude weersomstandigheden een twintig docenten onder leiding van de ontwerpers van het project ervaring op met de fietsexcursie. De reactie na afloop was bij allen: "zeer koud, maar zeer geslaagd". Inmiddels heeft enkele weken daarna een aantal klassen uit het voortgezet onderwijs de excursie met succes uitgevoerd. "Wanneer gaan we weer zoiets doen?" werd na afloop gevraagd. Het resultaat van dit alles is dat leerlingen zich na de excursie iets kunnen voorstellen bij de schematische dwarsdoorsnede van West-Nederland, die in hun schoolboek staat. Een dergelijk inzicht in de opbouw en

'eenpolder

Zo staat het in het schoolboek, maar pas na een excursie kunnen leerlingen zich iets voorstellen van het Westnederlandse landschap bij Alkmaar

288

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen