VU Magazine 1986 - pagina 461

Uit onderzoek naar selectiecriteria van massamedia blijkt:

'Journalisten zijn te routineus in hun bronnenkeuze' Blijkens pessimistische, maar veelverkondigde theorieën zouden massamedia niets anders kunnen dan de maatschappelijke status quo bevestigen. Een onhoudbare stelling, aldus twee wetenschappers die onlangs promoveerden op een onderzoek naar de bronnenkeuze van dagbladjournalisten. Speelruimte voor de journalist is er genoeg, zo blijkt. Maar in de routineuze, dagelijkse praktijk benut de journalist deze te weinig, met name in zijn of haar keuze van informatiebronnen.

Koos Neuvel

D

e Volkskrant heeft eens een lijst gepubliceerd van onderwerpen, nieuwsberichten, welke die dag de krant niet hadden gehaald. Voor menige lezer moet dat een verrassende ervaring zijn geweest; de journalistieke keuken blijft immers doorgaans gesloten voor pottekijkers die willen weten hoe het produkt wordt bereid. Door middel van zo'n lijst kon men zich realiseren dat aan de totstandkoming van een krant een keuzeproces van de redactie voorafgaat. Het is de redactie die uitmaakt welk bericht in de krant komt, en daarmee tot 'nieuws' gepromoveerd wordt, en welk bericht uit de boot valt en in de vergetelheid verdwijnt. Het nieuws is blijkbaar niet iets dat zichzelf onweerstaanbaar opdringt, waarna de journalist het alleen nog maar hoeft te verwerken. Het beeld van de journalist als neutraal doorgeefluik tussen de wereld van de gebeurtenissen en zijn publiek, klopt niet helemaal. Dat is al te zien wanneer men op een willekeurige dag de openingen van de ochtendbladen met elkaar vergelijkt. In een aantal gevallen is er wel overeenstemming: wanneer bijvoorbeeld de topontmoeting

VU-MAGAZINE - DECEMBER 1986

tussen Reagan en Gorbatsjov mislukt, dan gebruiken vrijwel alle kranten hun vetste koppen om daar uitdrukking aan te geven. Maar in veel andere gevallen is de overeenstemming minder groot. Het komt wel voor dat een bericht dat in de ene krant functioneert als openingsartikel, het in een andere krant niet verder schopt dan een klein artikel weggedrukt in een hoekje, of dat het be-

richt zelfs in zijn geheel afwezig is. Wat voor de ene krant nieuws is, hoeft dat voor de andere krant niet te zijn. De keuzeprocessen en de selectiemechanismen in de journalistiek staan centraal in het proefschrift van de sociologen Harry van den Berg en Kees van der Veer, Ideologie en massamedia getiteld. Het is een omvangrijk

Harry van den Berg (links) en Kees van der Veer: 'Journalisten treliken grenzen vaker nauwer dan noodzakelijk is'.

407

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen