VU Magazine 1987 - pagina 402

Dat het goed gaat met de feministische theologie in Nederland is volgens prof.dr. Tine Halkes af te lezen aan het verschijnen van een nieuw tijdschrift over feminisme en theologie: Mara. Een overzicht van de stand van zaken van wat een 'aardverschuiving voor de hele theologie'moet zijn. HANNEOBBINK

De bestaansgrond van de feministische theologie

H

et gaat goed met de feministische theologie! Deze uitroep is afkomstig van j7ro/6?r. Catharina J.M. Halkes en als er iemand bevoegd is tot zo'n oordeel is zij het wel. Zij geldt als de 'aartsmoeder' van de feministische theologie in Nederland. Al vroeg in de jaren zestig, nog voor de tweede feministische golf, hield zij zich ermee bezig. Zij was vanaf 1983 de eerste hoogleraar in de feministische theologie in Nederland en is inmiddels de eerste emeritushoogleraar. Halkes deed deze uitspraak ter gelegenheid van de presentatie van het eerste nummer van Mara, tijdschrift voor feminisme en theologie. Er bestond in Nederland nog geen blad dat zich op dit terrein beweegt. Het verschijnen ervan is dan ook volgens de redactie - waarvan Halkes adviseur is - ' 'een bevestiging van de zelfstandige plaats die de feministische theologie zich in Nederland heeft verworven." Feministische theologie is een relatief nieuw verschijnsel. Tot in de jaren zestig waren mensen als Halkes eenlingen. De tweede feministische golf ging echter ook aan de theologische faculteiten niet voorbij. Theologische studentes ontdekten wat het betekende vrouw te zijn. "We merkten dat we in de studie niet serieus genomen werden", schreef iemand later. "Onze vragen waren niet belangrijk genoeg, onze opmerkingen niet intelligent genoeg en op haar best was ons uiterlijk aardig genoeg." Deze onvrede strekte zich ook uit tot de theologie zelf. ' 'In de theologie gaat het vaak over mensen, maar wij realiseerden ons dat vrouwen daar niet bij hoorden.

VU-MAGAZINE - NOVEMBER 1987

God is 'mannelijk' en dus 'de' mens ook, of andersom." Dit besef was de voedingsbodem voor het ontstaan van de feministische theologie in Nederland. Studentes en pas afgestudeerde theologes konden zich aansluiten bij wat in Noord-Amerika gebeurde. Daar waren vrouwen al langer bezig met de theologische verwerking van de ervaringen die feministes opdeden en daar was ook de aanduiding 'feministische theologie' ontstaan. Vooral de kennismaking met het werk van Mary Daly was voor een hele generatie vrouwelijke theologen een openbaring. In haar boek Beyond God the Father (verschenen in 1973 en in 1983 vertaald als Voorbij God de Vader) ging zij met geslepen pen de traditionele theologie te lijf en zij deed dat met zoveel durf en humor, met zoveel venijn en sarcasme soms, dat het moeilijk was met door haar betoog te worden meegesleept. Daly bracht onder woorden wat velen ook zelf al vaag vermoedden, zo sprankelend en onweerstaanbaar dat het haast onmogelijk leek dat welke mannelijke theologiedocent dan ook er een weerwoord op zou hebben.

N

a het eerste begin heeft de femi nistische theologie vrij snel voet aan de grond gekregen aan de Nederlandse theologische faculteiten. Er werden vrouwengroepen in het leven geroepen en er kwamen landelijke con-

tactgroepen. In 1975 ging het eerste college feministische theologie van start. In 1977 kwam er in Nijmegen een Instituut voor Feminisme en Christendom (geleid door Halkes). In 1983 volgde de eerste hoogleraar. Aan bijna elke theologische faculteit zijn nu medewerksters feminis- Prof.dr. Tine Halkes tijdens de presentatie tische theologie aangesteld (niet zelden van 'Mara': 'Het degenen die zo'n tien jaar geleden aan de gaat goed met de fewieg van de feministische theologie ston- ministische tlieologie.' den). Veel sneller dan het aantal vrouwe- Foto Peter Wolters lijke docenten groeit trouwens het aantal (AVC/VU)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen