VU Magazine 1989 - pagina 200

Illustratie Aad Meijer

gaat echter verder. Ook bij een dergelijk ongeluk spelen immers interne en externe omstandigheden een rol: naast de ervaring van de chauffeur en de staat waarin het voertuig verkeert, óók plotseling optredende gladheid of mist, en bijvoorbeeld alcoholmisbruik. Een samenloop van omstandigheden dus, zoals die evenzeer bij wiegedood verantwoordelijk kan worden geacht.

B

ij wiegedood spreekt men in dit verband van endogene factoren - de puur lichamelijke 'aanleg' van het kind - en exogene factoren - de 'situationele' of omgevings-omstandigheden. Van beide soorten invloeden is een lijst opgenomen in het boekje Wiegedood, waarvan onlangs bij de wetenschappelijke uitgeverij Bunge in Utrecht, een tweede, herziene druk verscheen. In de eerste plaats blijkt de leeftijd van de zuigeling een rol te spelen. In vijfentachtig procent van alle gevallen doet wiegedood zich voor in het eerste halfjaar, maar weer opvallend weinig in de eerste levensmaand. Is de leeftijd van anderhalf jaar bereikt, dan komt wiegedood alleen nog bij hoge uitzondering voor. Opvallend, en bovendien (nog) niet te verklaren, is het feit dat jongens vaker dan meisjes slachtoffer worden; in ons land in de verhouding anderhalf staat tot één; elders zelfs twee op één. Gebleken is bovendien dat te vroeg geboren babies, of kinderen met een geboortegewicht van minder dan 2500 gram - en meestal gaan die twee omstandigheden hand in hand - een sterk verhoogd risico hebben. Deze laatste constatering heeft de vraag doen rijzen of de relatief sterke stijging, sinds de jaren zeventig, van het geregistreerde aantal wiegedood-kinderen in westerse landen, wellicht te wijten is aan het feit dat het daar technisch mogelijk is geworden de anders nauwelijks levensvatbare, want veel te vroeg geboren, babies nu wél in leven te houden.

Dit plotselinge sterven is we vergeleken met een autoongeval dat immers evenmin exact te voorspellen is. Het tussen de ouders in te slapen leggen van zuigelingen is, als gezegd, in het verleden als doorslaggevende oorzaak beschouwd. Daarvoor blijkt, volgens de auteurs van dit boek, geen of weinig aanleiding. In de gevallen waarbij de verdenking wél deze richting uitging, was meestal sprake geweest van voorafgaand drankmisbruik door één of beide ouders. Interessant is echter hoe medici in de loop der eeuwen hun adviezen in dezen hebben moeten bijstellen. 22

Zo schreef Blankaart ruim driehonderd jaar geleden, toen de meeste zuigelingen nog in de ouderlijke bedstee sliepen, het advies neer kinderen in een wieg onder te brengen om 'doodliggen' te voorkomen, en wel "zoo lange, totse zig zelven als een mensch in het bed kunnen helpen". Een advies dat in 1925 door Cornelia de Lange, dwingender, werd herhaald: "Het is streng verboden, dat een volwassene, zelfs de moeder een slapend kind bij zich in bed neemt; het gevaar, dat men op het kind gaat liggen, het daardoor ernstig nadeel toebrengt, ja het zelfs kan doen stikken, is zeer groot." Maar in 1984 schreef Joliy in een handboek voor kinderverzorging: "Het is volkomen veilig voor een zuigeling om met zijn ouders in één bed te liggen." Men houdt het sindsdien op het laatste; dat wil zeggen: zolang ouders afzien van alcoholgebruik voor het slapengaan. Andere risicofactoren die in het boekje over wiegedood aan bod komen zijn: luchtweginfecties bij pasgeborenen, het roken (vóór de geboorte door de moeder, nadien door béide ouders voor VU-MAGAZINE—MEI 1989

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen