VU Magazine 1990 - pagina 23

De kindermoord te Betlehem. Links, door Bruegel gesitueerd in een Vlaams dorpje, dicht bij huis, rechts door Heemskerck 'op een naturistencamoing'.

in Rome en New York zijn atgesproken. Overheidsbedrijven volgen de strategie van de grote particuliere ondernemingen. Zij worden geprivatiseerd en overschrijden de grenzen." Van Doorn gaf nog wat voorbeelden en merkte op: "Er kan spanning ontstaan tussen internationaal overeengekomen criminaliteitsbestrijding en eigen opvattingen terzake, en zeker tussen de internationalisering van de media en het behoud van Nederlands cultureel erfgoed." Wat dat erfgoed inhield, daar ging echter ook Van Doorn niet op in. Toch niet de echte Hollandse TV-programma's met echte Hollandse sterren, waar je tegenwoordig zo vaak over hoort? Een middag lang hoorde een historisch geïnteresseerd publiek aan hoe een gezelschap geleerde sprekers het aangekondigde onderwerp van de nationale identiteit handig omzeilde. De enige die dat misschien niet deed, was Jan Blokker, die tot besluit van de middag op het vergeetachtige karakter van de Nederlanders wees. Maar die is geen wetenschapper. Wellicht speelde het historisch besef van de sprekers een rol. De nationale identiteit is een onderwerp met een geschiedenis. In 1980, toen niemand zich er nog druk over maakte, viel het de socioloog Bart van Heerikhuizen reeds op dat de studie van het Nederlandse volkskarakter na de Tweede Wereldoorlog uit de belangstelling was verdwenen, terwijl sociologen en historici in de VU-MAGAZINE—JANUARI 1990

jaren dertig en het begin van de jaren veertig het wel bestudeerden. IJverig verrichtte men toentertijd enguetes onder de bevolking en schreef artsen en predikanten aan om het volkskarakter

De echte Hollandse schilder, de realist, was een vakman, geen intellectueel. En hij was vrij van buitenlandse invloeden. te achterhalen. Sociologen als Steinmetz (de vader van de sociologie in Nederland) en Kruijt meenden zelfs dat dat karakter voor een deel erfelijk werd bepaald.

Z

over gingen de historici gelukkig niet. Van Heerikhuizen verzucht: "Het heeft iets paradoxaals dat de hedendaagse lezer in de manier waarop Huizinga en Romein hun onderwerp benaderen een meer sociologische instelling herkent dan bij Steinmetz." Jan Romein erkende pas betrekkelijk laat het bestaan van een volkskarakter. In 1941 constateer21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen