VU Magazine 1997 - pagina 93

onderzoek heeft opgebouwd. Muller: "Hier zie je bijvoorbeeld een betrekkelijk grote groep van gelijkwaardige mensen, bezig met een complexe taak. GSS kun je hier maar beperkt gebruiken, het draagt vooral bij aan de snelheid en de overzichtelijkheid van het proces." Naast mij zit een student van de HEAO in Utrecht te knikken. Hij is geïnteresseerd in het gebruik van de computer tijdens vergaderingen, maar vraagt zich af wat de winst van GSS is. In Hilversum bekijkt hij de technische kant van het systeem, om er later met een stel studiegenoten mee te gaan experimenteren. Een stoel verder zit stagiair Bait Hoogendoorn van de Katholieke Universiteit Brabant, die net is begonnen bij Intomart. De student economische psychologie moet daarom het antwoord schuldig blijven op mijn vragen over zijn belangstelling voor de computer. "Er zit natuurlijk een psychologische kant aan", zegt hij. "Aan alle menselijke activiteiten zit een psychologische kant." En hij glimlacht, tevreden over dat diplomatieke antwoord. Op het scherm van mijn laptop staan nog steeds de ideeën die de brainstorm heeft opgeleverd. Muller loopt naar de vergadertafel en vraagt de brainstormers om, waar nodig, een toelichting te geven. Terwijl ik dat stapsgewijs zie gebeuren, legt Muller uit dat nu de laatste fase van de brainstorm volgt, waarin de experts over de kansen van de ideeën stemmen. Daartoe kunnen zij ieder idee met een cijfer tussen de één en de vijf beoordelen. Een hoog cijfer betekent 'kansrijk', een laag uiteraard het tegenovergestelde. Omdat de deelnemers tijdens het schrijven van de toelichting sommige van hun plannen bij nader inzien minder goed vinden en laten afvallen, gaan er uiteindelijk vierenvijftig plannen de laatste ronde in. Een druk op de knop bepaalt de rangorde. Vijf plannen krijgen een vier en dat is een hoge waardering. Andere ideeën, de computer heeft ze voor het gemak meteen onderaan gezet, scoren een inager tweetje en zullen, althans zonder extra ruggensteun van hun bedenker, wel afvallen. Uiteindelijk bloedt de sessie langzaam dood. "Als een stervende zwaan", zegt

een deelnemer die vraagt wat er gaat gebeuren met de resultaten van de bijeenkomst. Muller moet ingrijpen om een ellenlange discussie over de procedure te voorkomen en belooft met een rapport te komen, waarin hij alles op een rij zal zetten. De brainstorm is afgelopen. Natuurlijk is het de vrouw in het gezelschap die zich ontfermt over de vuile kopjes. Zeperd Ondanks het onduidelijke eind van de sessie is Muller tevreden. "We hebben grotendeels bereikt wat we wilden bereiken", zegt hij. "We hebben een beter beeld van de kracht van de b.v., we hebben de markt in kaart gebracht en we hebben ideeën ontwikkeld. Dat de computer betrekkelijk weinig is gebruikt, is niet verwonderlijk. Deze mensen kennen elkaar. In grote organisaties, bij vergaderingen waar de deelnemers overal ter wereld zitten of wanneer er verschillende belangen en beroepsgroepen meedoen, ligt dat anders. Dan speelt het voordeel van de anonimiteit ook een grotere rol." Ik vraag of die verschillende beroepsgroepen ook techneuten en marketeers kunnen omvatten. Anders gezegd: valt zo een zeperd als de introductie van het wasmiddel Omo Power te voorkomen? De productontwikkelaars van Unilever hadden destijds gewaarschuwd dat hun vinding nog niet rijp was voor het schap van de supermarkt. Maar de marketeers wilden niet wachten en dachten de concurrentie af te troeven. Het gevolg is bekend. Muller ziet wel wat in die suggestie. "Mijn promotieonderzoek richt zich op de factoren die het mislukken van een product beïnvloeden en op de vraag hoe je het succespercentage kunt verhogen met behulp van geavanceerde informatietechnologie, zoals GSS of multimedia. Bedrijven hebben vaak moeite met het ontwikkelen van succesvolle producten. De mislukkingen die ons via de media bereiken vormen een topje van de ijsberg. Veel ideeën worden afgeschoten vóór ze de kans krijgen om zich op de markt te bewijzen. Daar merk je dan minder van, maar het blijft een kostbare aangelegenheid. Bedrijven die aan de ontwikkeling van producten doen ken-

nen dat probleem en zijn geïnteresseerd in onderzoek als het mijne." Of de computer veel bijdraagt aan het slagen van een product blijft al met al nog de vraag. "De supporters van deze werkwijze", concludeert Mulder in een rapport dat hij aanbood op de Reseaich Conference of the Product Development and Management Association in Orlando in de Verenigde Staten, "houden vol dat het hielp bij het structureren van meetings, de participatiegraad bevor-

derde en dominant gedrag temperde. De tegenstanders claimden dat GSS inefficiënt was, de discussie doodsloeg en de creativiteit in de weg stond. Alle deelnemers vonden het een voordeel, dat GSS een elektronisch geheugen bood van alle resultaten van de discussie." Muller tenslotte: "Het gaat natuurlijk ook om het persoonlijke commitment, om de vraag of mensen zich gebonden voelen aan een plan en willen meewerken aan de uitvoering. Dat bereik je nu eigenlijk alleen, wanneer mensen elkaar in de ogen kunnen kijken, maar misschien kun je op den duur die betrokkenheid bewerkstelligen zonder dat iedereen lijfelijk aanwezig is. Vergelijk het met de telefoon. Het duurde ook een tijd voor die manier van communiceren geaccepteerd werd, maar toen het zover was waren de veranderingen ronduit schokkend."

fotografie: Elmer Spaargaren

wcs

MAART/APRIL

1997

13

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen