Locus de Consummatione Saeculi - pagina 13

11

College-dictaat van een der studenten

(Dogmatiek).

wachting van een einde aller dingen levendig blijft — kan me^ geantwoord door een zedelijk motief, door de overlegging b. v., dat het hier den kwaden goed en den goeden slecht gaat, zoodat er dus wel een tijd moet komen, waarin dit tegenstrijdige zijn oplossing vindt, waarin de herstelling van het recht zal plaats hebben. Immers ook in het Pantheïsme, dat, gelijk we zagen, 't einde aller dingen loochent, is voor zulk een zedelijk motief plaats. Het lost deze kwestie op :

door zijn altoosdurend proces, dat gelegenheid schept voor verschillende toe-

komen en een boeten dan ook geen vermoeden voor het bestaan van een incisie. „Die Weltgeschichte ist das Weltgericht" is de pantheïstische oplossing van den bepaalden oordeelsdag. — De Ethische en Moderne richting neemt wel een vergelding aan, maar geen bepaald moment, geen incisie. Zij ook helt er toe over om den oordeelsdag te doen opgaan in de stille werking van Gods gerechtigheid, welke uitkomt in zijne leidingen met de menschen. — Het zedelijk element heeft dus dit geloof niet in het leven geroepen, ook al heeft het dat gesteund. De grond van dat besef, dat er een einde komt, ligt in wat anders. Het wordt gedragen 1". door het sterven; ieder, die geboren wordt, sterft vroeg of laat. En dit feit, dat sterven is niet een voortgaan in het proces, maar het is een inbreken, een incisie in de existentie van den mensch het zich voortbewegend proces buigt plotseling om op den weg. Daarbij komt, niet alleen enkelen standen, waardoor er dus vergoeding en verandering kan

voor

het kwaad.

Op

zichzelf

geeft

dit

:

:

sterven,

men

maar geheele huisgezinnen, gansch een

de wereld moet gaan. alles loopt af; eindelijk 2".

geslacht,

zelfs

natiën ziet

sterven en verdwijnen. Dit kweekt het besef, dat het zoo ook eens

Men komt

gevoelt het, eens

komt

er

aan

alles

met

een einde;

het uurwerk tot een oogenblik van stilstand.

door een gevoel van ontevredenheid met het bestaande. Overal

is strijd, alles

om

ons heen toont ons een eindelooze worsteling, die toch op niets uitloopt, welke men ten slotte moede wordt aan te zien. Wel neemt die worsteling

telkens

andere gedaante aan, maar juist die nieuwe vorm, waarin de neemt de hoop op eene overwinning der tegenstelling telkens hetzelfde kwaad duikt onophoudelijk op. Die altijddurende wor-

eene

strijd optreedt,

weer weg;

zoowel in de geestelijke, als in de stoffelijke wereld, in het leven en eeuw aan eeuw, zonder ooit een „Abschluss" te vinden, zonder dat er ooit harmonie komt, kan het menschelijk hart, dat naar harmonie en symmetrie dorst, niet bevredigen. De mensch heeft behoefte aan eenheid, en toch barst alles telkens uiteen. Wij gevoelen het, van een eenvoudig proces steling,

in de natuur,

is

niets

te

wachten. Daar moet een geheel andere toestand, daar moet een

einde aan deze bedeeling komen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen