E voto Dordraceno : toelichting op den Heidelbergschen Catechismus - pagina 628

630

ZOND.

ze dus op de

Het

doet.

feit

XXXVL

HOOFDSTUK VIL

gewone manier, zooals een

ieder dit in het dage! ij ksch leven

dient dus geconstateerd, dat uit hoofde van de

heid tot den eed, de eed niet

der beschaafde

klasse

meer af

nemen

te

onbekwaam-

van het grootste deel

is

van de maatschappij, en dat men

deze zich

bij

met een verklaring zal moeten tevreden stellen. Een droeve conclusie, maar die niet is te ontwijken en waaruit volgt dat de Overheid en in ;

aan de verklaring of belofte van zulke personen

casu de rechter,

rechtskracht

dezelfde

verbinden mag,

aan den

als

eed.

niet

Wel kan men

als

middenterm een soort plechtige verklaring invoeren, waarvan gebleken of schending strafrechtelijk

valschheid

mag

de

den

eed

rechtskracht die

op één

een verklaring zal

zulk

lijn gesteld.

maar nooit hebben, met die van wordt;

achtervolgd

Een «itweg zou

nog

hier

vinden

te

zijn in

het aloud gebruik van het juramentum credulitatis, waarop schrijver dezes, reeds

de

bij

program wees; maar

uitlegging van het Antirevolutionaire

ons publiek, dat blijkbaar met

dat oud gebruik volstrekt

bleek in deze uitwerking weinig

smaak

Men had namelijk oudd. w. z. mannen

hebben.

te

onbekend was,

wat men noemde Eedshelpers (consacramentales),

tijds

van ti'ouw en

eere, die

onder eede betuigden overtuigd

te zijn,

dat wat

En op

diezelfde

zeker iemand verklaarde, met de waarheid overeenkwam.

manier nu zou men bij personen die zelf tot het afleggen van den eed onbekwaam waren, de hulp van personen die wel geloofden, en hen door

kunnen inroepen, om

door kenden,

en

van

voor de geldigheid

zijn

hun esd een steun

in

en belofte. Doch

verklaring

zulk een denkbeeld valt niet in den geest van onzen

,van den mensch weegt zwaarder dan een eed deze

tijd.

te

zoeken

gelijk gezegd,

Het eerewoord

voor God afgelegd, en in

van de eere Gods en de verheffing van den mensch

verlaging

ligt

het eigenlijk gevaar waardoor de eed bedreigd wordt.

Over de

„zaaksgerechtigheid"

opmerking, dat

bij

kunnen we ten

slotte volstaan

assertorische eeden, of eeden van verklai'ing de heilig-

heid van den eed eischt, dat de zaak van aanbelang in

allerlei

nietige

aangelegenheden den eed

wat de promissore eeden, of eeden van de beloofde zaak

zij,

noch eeden

eloften

1)

al

In

zulke

doen

als

men

niet

te

strijd

met

insluit,

dat

handelen in

wat vanzelf

den naaste mogen indruischen,

eeden gaan in tegen de eere van de wet onzes Gods

dit laatste ligt tevens het

wat de Wet

Iets

en dat

aangaat, dat er niets in

waardoor we zouden komen

ooit tegen de liefde jegens

zij,

egoïsme misbruikte; en

uit

belofte

Gods eere of tegen zyn geopenbaard gebod.

want

met de

1).

antwoord op een ons gedane vraag, met het oog op

zegt: dat de eed tmsclmi hen heiden

een ander dien vergt; niet zelf dien te

zij.

Ge moogt

uwen

in zulk een zaak

bate vergen van hem.

den eed

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen