De verflauwing der grenzen - pagina 18
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit op 20 october 1892
i6
gaat
lijnrecht
tegen
uw denken
de eischen van
En dan
in.
wanneer alles, zonder uitzondering, onder één begrip is saamgevat, kan uw denken rusten op zijn lauweren. Rekent ge nu met de werkelijkheid en eert ge haar bestaanswet, dan stuit ge slag op slag met uw denken op wat weerbarstig
eerst
zich
uw
tegen
Maar leeft ge. gelijk de maar in een galerij van
generaliseering verzet.
pantheïst doet, niet in de reëele wereld,
door u
zelf geteekende portretten, natuurlijk
stand,
dan
stift,
dan
er geen weer-
is
uw
duldt ge geen weerbarstig verzet van
en doezelt kortweg
kend stonden,
alle lijnen
passen
niet
uw
in
pastel-
weg, die zóóals ze getee-
stelsel.
Gij vergeeft mij M. H. dit misschien te dor betoog, maar ik mocht u dit niet sparen, zou uitkomen, door wat innerlijken drang der noodzakelijkheid, het Pantheïsme naar de uitwissching van alle grenslijnen gedreven wordt. Er mogen, om het grammatische beeld van Spinoza te nemen, nog declinatie- en conju-
gatievormen overblijven,
die
in
en
tijd
en naamvallen uiteenloopen, maar
wijze,
deze vormen
alle
wijzigingen van het ééne zich zelf gelijk blijvende
een Duitsch
Of,
gelijk
als
i'grschieden
sehr
so
ist,
identisch selbe,
auch unserem
und weiter
zijn slechts
stamwoord 60). „Was immer
wijsgeer het uitdrukte:
oder ?;!«/^rschieden
dennoch
aufdrangt,
personen
in
uns vor
Bewusstsein
seinem
in
es
Augen sich
Wesen
als
ein
es
tritt,
nicht
und das
nichts als eine Erscheinungsweise, Bildung,
Ausgestaltung, Entwickelung, Veranderung, Aeusserung, Offen-
barung und Form der einen Substanz, die
Aan de reld denkt,
men
verhouding, die
komt
dit terstond
allein existirt" 61).
God en de weuit. De kerk van
zich tusschen
en principieel
eeuwen tegen elk openbaar of kryptoPantheïsme haar slagboom vallen, door plechtig in den aanChristus
liet
sinds
hef harer Geloofsartikelen te belijden
:
„Ik geloof in God den
Vader, den Almachtige, Schepper des he?nels en der aarde'; en
door terecht het
in
de derde eeuw de eerste verzwakking van
Scheppingsbegrip^
mede-eeuwig te maken, Tusschen God en de die
lijn,
met
wier
en in
de
eerste
poging
om
de wereld
Origines te treffen met haar ban
wereld
wegneming
ligt
alle
de scherpste overige
62).
grenslijn;
grenslijnen tot
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1892
Abraham Kuyper Collection | 104 Pagina's