Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 132
Deel een. Inleidend deel
,,
Afd.
124
niseerde
§ 6l.
III.
HET HUMANISME.
dat de standaard van het zedelijk leven onder haar geeste-
;
schromelijk
lijken
Hfst.
2.
daalde; en dat het echte leven der vroomheid
zich in mystieke kringen terugtrok. Dit ziekteproces moest tot een
kwam
den aanvang der i6 de eeuw van
crisis
leiden; en deze crisis
twee
kanten tegelijk, door het Humanisme
door de Reformatie, die
Het Humanisme
is
in
dat in Erasmus, en
,
Luther belichaamd werd
in
de dochter der Renaissance, niet
dit verschijnsel
De Renaissance had het oude classieke leven gegalvaniseerd maar eerst in het Humanisme herleefde het oude paganistisch be-
zelve.
ginsel.
spel in de I4 de eeuw, vooral in Italië,
Het
met de
reliquiên
van oud-Rome en Griekenland gedreven, maakte den indruk van een schitterende maskerade
in antiek
costuum
,
maar droeg
niet het
Kerk onder een Kerk zelve
karakter van een strijdvaardig leger, dat tegen de
eigen vaandel optrekt. Veeleer was het een maskerade in de
gehouden zich
,
waarbij de kerk op haar beurt
uit
den buit der Renaissance
den philosophen-mantel van Aristoteles had toegeëigend. Maar
anders
werd
kwam,
en in
dit
toen
mannen
Wimpheling,
Johannes
Petrarca's
Peter Luder,
als
Agricola,
aan het woord
geestelijk kroost
Conrad
Celtes, Jacobus
Alexander Hegius en Joannes
Reuchlin een keurkorps leverde, dat straks onder den vorstelijken scepter van
Desiderius
Erasmus een
nieuwe aera zou inwijden.
Voor deze mannen toch was de wereld van oud-Griekenland en het
Rome
der Keizers geen historisch blijspel meer, dat uitzucht
naar genot wierd opgevoerd
,
maar een eeuwige
de phantasie van het Christendom dat
ze"
in
niet philosophisch, veel
de Christelijke er
,
die ze voor
stellen.
Niet
aanstonds aan de oude pantheïstische philosophie den triomt
over het Christelijk Theïsme poogden
was
realiteit
de plaats wilden
toe
classieke
om
religie die in
den vorm
wereld
juist
te verschaffen.
Hun
neiging
meer aesthetisch-philologisch. Tegenover de mijn had gegraven, neigde hun zin
te verheerlijken,
in het juist besef,
dat de
op het stuk van den vorm tegenover het
Christendom het sterkst stond.
Meer dan schoone
taal
Aristoteles' diepzinnige theorieën boeide ,
hen daarom de
waarin oud-Griekenland geschreven en gezongen had
en bittere wrevel vervulde hun hart tegen de barbaarsche
den spitsvondigen toon der toenmalige doctores artium
dictie
en
et theologiae.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1894
Abraham Kuyper Collection | 502 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1894
Abraham Kuyper Collection | 502 Pagina's