Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 23

,,

Afd.

clopaedie

geheel dat

De

8.

§

II.

EERSTE OPKOMEN DEZER IDEE.

gebruikt

herhaaldelijk

losliet.

is

voor

kennis

van Encyclopaedie

idee

samenhang

ligt in

van

het denkbeeld

dezen samenhang

in

is,

in

dringen en dezen

te

doen uitkomen. Als een groep van verschijnselen

te

mensch drang,

zich in een spiegel weerkaatst, voelt de

om

de idee er

dat het voor onzen geest mogelijk

en

bestaat,

plichtmatig

die

wat

15

samenhang tusschen de onderscheidene deelen der men-

er

schelijke

en

Hfst.

I.

verschijnselen

maar ook

,

kaatste beeld te onderzoeken

;

om

niet enkel

door de Optica

,

het afge-

,

en wat de Optica voor het gezichts-

beeld najaagt, bedoelt de Encyclopaedie voor de weerkaatsing van het bestaande in onze wetenschap. In den menschelijken geest

de majesteit, dat tot iets

niet rusten

hij

volkomen heerschappij in

scepter

die

is

denkwereld zou

onttrok

,

hem

is

kan, eer

hij

ligt

denkwereld

in zijn

gekomen. De gedachte, dat er nog

zijn

,

dat zich aan de macht van zijn

ondragelijk.

Dit dwingt

alleen geheel

den horizont der verschijnselen met

ook dat veld

zelf

van kennis met

zijn

denken

te

hem

,

om

zijn kennis,

niet

maar

doordringen. Een

atomistische wetenschap beleedigt het eenheidsbesef van zijn eigen geest,

of ontneemt

Kosmos de

aan dien geest door pulveriseering van den

vastheid van tred

bij

zijn

gang.

En daarom moet

hij

samenhang ook tusschen de

deelen zijner kennis vermoeden, en

kan

samenhang organisch doorzien

hij

niet aflaten eer hij dien

omdat de wetenschap zóó zijn

alleen

,

heeft

èn op de organische eenheid van

eigen denken, èn tegelijk op de organische eenheid van den

Kosmos past. Toch volbrengt de mensch elijke

geest de onderwerping aan zijn

hoogheid ook van dit veld der kennis, schrijdt

veeleer

langzaam

uiterst

niet

voort.

Wissenschaftslehre en Hegels Encyclopedie

op eens. Zulk een proces

Van ligt

Plato

tot Fichte's

reeds een afstand van

23 eeuwen, en nog altoos staat de eigenlijke Encyclopaedie het begin van haar klaarder ontwikkeling.

Mag men

eerst

aan

Diogenes Laërtius

(IV 2,5) gelooven, dan zou Plato in een verloren geschrift AixKoyoi rav %ep) ryv

xxy^xreixv

opcicóv

tische bijeenvoeging

hebben.

reeds een poging tot een eenigszins systema-

van onderscheidene deelen onzer kennis gewaagd

Van Speusippus,

Aristoteles in zijn

ïlsp)

Plato's neef,

wordt

a

in zijn

ImvTyifrw hetzelfde beweerd

;

Opoi

en van

maar overmits

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen