Dictaten dogmatiek. Locus de Providentia, Peccato, Foedere, Christo - pagina 144

: ;

LOCUS DE PROVIDENTIA.

144

God gegeven maar eerst door den mensch. Die zedel. kwaliteit kan als zoodanig niet door God gegeven worden, wijl Hij boven de zedewet staat. De zedelijkheid wordt bepaald door de zedewet en die geeft God echter zóó, dat wel het schepsel, het resultaat niet door

wordt de zedelijke kwaliteit aan

;

wie ze gegeven

voor

maar

wordt,

Hij, die

niet

ze gaf, eraan gebonden

God

verbiedt: „Gij zult niet dooden" en Hij doodt lederen dag;

„Gij

zult

niet

stelen" en de Schrift zegt

de geschiedenis

cf.

geboren wordt

eerst

van Job.

Juist

kudden

rooft de

uit

doordat de zedelijke kwaliteit

De

den

stal

iets is,

dat

de causa secunda, kan die causa sec. alleen die kwali-

in

we

slotsom, waartoe

oogenblik

geen

dingen maar

mag om

misleiden

we moeten

geraken,

ze opvatten

daarvoor de vervulling brengen.

we

verder niet

nemen

ze

te

verstaan

Cicero's zin

in

tot een toezicht-God, die de dingen weer

worden

pantheïstisch

zijdig

als loutere

als

Gods

almachtig, alomtegenwoordig inwerken TTpo KXTxPoXr,<;

rsD

'Kba-fxou

als

vooruitzien

van de

Voorzien van de behoefte

:

genomen

in alle

orde brengt

in

een inwerken zonder Besluit

Nog moet behandeld de

woord ons

dus, dat de Providentia als

is

Deze Providentia, aldus verstaan, mogen transcendentie, waardoor God zou verlaagd

en

;

maar

;

noch een-

als een gestadig,

dingen volgens en krachtens

besluit.

conclusie van deze paragraaf.

De inhoud ervan was

Providentia Dei, ook gelijk die gaat over de redelijke schepselen.

de

is.

verbiedt

aan de daad en het woord verleenen.

teiten

het

God

:

God

En

het

bleek ons, dat ook hierbij de Providentia Dei niet alleen moet beschouwd als een, die weet, is

wat geschiedt,

die besturend, leidend optreedt,

maar dat ze ook

de almachtige en alomtegenwoordige kracht Gods, zoodat ze tegelijk is die waardoor het wezen der dingen, ook der redelijke wezens,

influxus van kracht,

wordt

in

stand gehouden.

Het groote

probleem,

hoe

hierbij

tegelijk het redelijk en zedelijk karakter

van het met wil begaafde schepsel kan standhouden, hebben we in den breede Daarbij zagen we, dat wel is af te snijden velerlei misverstand, toegelicht. ontstaan

den

door erroneuse opvatting van den vrijen

vrijen

wil rectificeeren, als

we den

wil,

maar

dat,

ook

als

we

atomistischen en equilibristischen wil

uitbannen en den wil organisch verklaren, ook dan altoos ter laatste instantie voor ons overblijft de tegenstrijdigheid, gelegen hierin, dat voor ons besef de

oorzaak onzer

vrije

daden

in

onszelf

ligt,

terwijl

we

feitelijk slechts zijn

causae

secundae, door de causa prima beheerscht.

Ons menschelijk leven in het gemeen bestaat uit die tegenstrijdigheid, als reageerende op verschillende categorieën, die elk een eigen wet volgen. Het

physieke,

ethische,

intellectueele en aesthetische in

uitingen zijn elk op zichzelf iets

in

's

menschen

ziels-

den mensch, dat reageert op die categorieën.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen