Geen duimbreed?! - pagina 44

VOORSPEL

zem'-groep, onder aanvoering van de kunstenaar Erich Wichman en de Jordaan-redenaar Jan Baars, zich geweerd. Vermoedelijk heeft Van Schelven hierbij zijn eerste belangstelling voor het fascisme opgedaan. Het is ook niet onmogelijk dat hij door zijn Hongaarse aristocratische echtgenote sympathie heeft opgevat voor het Horthy-bewind in Hongarije, dat ontstaan was in de burgeroorlog met de Hongaarse communisten en dat later bondgenoot van Hitler-Duitsland zou worden. Zijn felle anticommunisme heeft hem er ongetwijfeld toe gebracht in 1933, niet alleen het Oranje-jaar maar ook het jaar van HitIers machtsgreep, een Duits nationaal-socialistisch historicus als dr. O. Weber uit Eberfelt als gasthoogleraar voor de vu uit te nodigen. 6 8 De senaat van de vu weigerde hem hiervoor de toestemming. Voor Van Schelven markeerde dit het begin van zijn ideologische breuk met de ARP en zijn langzame vervreemding van de wereld van de vu. Op de vu-dag van 5 juli 1933 waagde Van Schelven het om in het openbaar van zijn waardering voor het fascisme als bolwerk tegen het communisme te spreken, wat weer een scherpe reactie van Anema uitlokte/' 9 In de discussies rond de NSB en de CDU kon Van Schelven zich als historicus op de achtergrond houden. In het begin van de bezettingstijd zou dat wel anders worden.

C O N F L I C T E N T U S S E N T H E O L O G E N EN

FILOSOFEN

Inmiddels werden de al uit de jaren twintig daterende theologische geschillen over de leer tussen Hepp en H. H. Kuyper aan de ene kant en Schilder aan de andere kant verder aangewakkerd door scherpe aanvallen over en weer. Kuyper stelde zelfs na de synode van 1936 dat het gevaar van de leergeschillen veel groter voor de Gereformeerde Kerken was dan dat van het lidmaatschap van de N S B en de C D U . 7 0 En in zekere zin zou hij daarin ook gelijk krijgen. Op de synode waren ook de leergeschillen in bespreking gekomen. Kuyper had een buitengewoon somber betoog gehouden waarin hij de situatie als veel ernstiger schetste dan in de dagen van de scheuring van 1 9 2 6 . Verschillende jongere predikanten beweerden, zo zei hij, dat zij met Abraham Kuyper en Bavinck, ja met Colijn hadden afgedaan. Het was de geest van de revolutie die alles om wilde gooien. En zoiets gebeurde dan door 'baardelooze knapen', riep Kuyper verontwaardigd. Het was een

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen