De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 242

DE A N T H I T E S E

aan die Afrikaner-tradisie' en gelukkig een 'sienswyse wat deur 'n sekere klein seksie van die volk gehuldig word - en wat veral geassosieer is met die Potchefstroomse Teologiese Skool'. 95 Al moest Murray bekennen, dat de 'Kuyperse invloed' helaas sinds een aantal jaren ook in Stellenbosch duidelijk merkwaar was. 96 Wat is volgens Murray dan het grote gevaar van de Vrije Universiteit en de wijsbegeerte der wetsidee van Dooyeweerd? Zijn eerste bezwaar liep enigszins analoog aan die van de juridische faculteit aan de v u in 1926; die was immers toen tegen een benoeming van Dooyeweerd omdat zijn werk 'van zoo abstract-speculatief karakter' was. 97 Murray in 1936: Die Kuyperiste het die leer van Calvyn geintellektualiseer; onder hul pen het die Calvinisme geword die verkondiging van 'n filosofiese stelsel', een 'agressiewe intellektualisme waarin daar nie baie plek is vir die diep-mistiese kern van die Protestantisme nie ... Kuyper was nie in die eerste plek bekend om sy diep-geestelikheid nie; daarvoor was hy te sterk rasionalis en logisis. 98

De eenzijdige beklemtoning van de soevereiniteit van God veroorzaakte, aldus Murray, dat Kuyper meer de 'Wetsgedagte' dan de 'Heilsboodskap' predikte. Dogmatische dorheid biedt Koers in die Krisis dus volgens Murray, een 'verintellektualiseerde, propagandistiese godsdiens', en een 'lewende, humanistiese godsdiens', gecombineerde 'besondere Potchefstroomse ondermoeide organisasiesug' en 'kerkistiese beskouing'. 99 Nergens kapittelde Murray de auteurs van Koers in die krisis om hun uitspraken over de rassenverhoudingen, een onderwerp dat trouwens in de bundel weinig aandacht kreeg. 100 Hij kapittelde wel hun on-Afrikaanse streven naar confessioneel christelijk onderwijs en hun opzet kerk en politiek te vermengen, maar niet omdat zij een aan Abraham Kuyper ontleende civil religion voorstonden die van hen apartheid eiste - twintig jaar later zou een van zijn promovendi dat wel doen: die verdedigde de apartheid met behulp van het beginsel van de soevereniteit in eigen kring. 101 Zelf schreef Murray, die in de loop van de jaren in pluralisme was gaan geloven, 102 toen aan Dooyeweerd eerder te denken dat 'die wortels van die Suid-Afrikaanse apartheidsbeleid gevind moet word in die oue korporatistiese inrigting van die Nederlande'. 103

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen