De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 264

HET

RASSENVRAAGSTUK

Blijvende overheersing en voogdij waren niet wat de Afrikaner voormannen, zeker niet de geestverwante, in principe in gedachte hadden. Wel 'Christianisering onder blanke voogdy, segregasie, differensiasie en selfbestuurV 7 0 Apartheid dus - het woord en het begrip werd voluit gepropageerd door de Vrijstaatse zendeling J.G. Strydom in 1941 in het derde deel van Koers in die krisis, inclusief de connotatie van blanke superioriteit en morele angst voor 'basterdom', rasvermenging. 171 Maar zelfs de eigenzinnige Potchefstroomse professor Wikus du Plessis, die meer dan zijn meeste geestverwanten de consequenties van dat beleid ideologisch doordacht had, verschoof die 'volle vennootskap in die bestuur van Suid-Afrika' naar 'die verre toekomsV 72 De lange of kortere duur van de koloniale voogdij was overigens bepaald niet het belangrijkste punt, waarmee Idenburg zich onderscheidde van zijn Zuid-Afrikaanse stamverwanten. Ook hij dacht organisch en aanvaardde de resultaten van het historisch proces. Maar dat resultaat was voor hem geen wet of norm, slechts een tijdelijke fase. Zijn denken was inclusivistisch en de raciale pluriformiteit beschouwde hij als een uitdaging. Hij geloofde werkelijk dat alle mensen broeders zijn, kinderen van dezelfde Vader. Precies als indertijd Herman Bavinck: niet geboorte, maar kerstening telt. Want waar men naar het beeld van zijn Schepper vernieuwd is, bestaat geen onderscheid tussen Griek en Jood, besneden of onbesneden, barbaar en Skyth, slaaf en vrije, maar alles en in allen is Christus (Col. 3:11). De vraag, waarom de v u het proefschrift van Badenhorst van een dergelijke kwaliteit en boodschap liet doorgaan, lijkt intussen beantwoord. Nog afgezien van het gezag van Kuypers denken en werk in die kring: de gereformeerde traditie kende inzake de rassenkwestie twee paradigmata. Niemand onder de theologische hoogleraren aan de v u in mei 1939 hing kennelijk de opvattingen van Bavinck en Idenburg aan. Zij stonden meer in de traditie waarin het historisch-organisch denken domineerde. Hun antirevolutionaire denken werkte feitelijk conserverend. Zij hadden bovendien de eigen tijd mee: gereformeerd Nederland had in 1939 gemiddeld ook geen bezwaren tegen de dualistische koloniale samenleving in Nederlandsch-Indië, inclusief de juridische en staatkundige indeling van de bevolking langs overwegend raciale lijnen en het gebruik dat inheemse en Europese christenen afzonderlijke kerkdiensten bezochten. Ras en cultuur werden veelszins

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen