Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 53

52

f

81) L. W. E. RAUWENHOFF, Christendom en Menschbeid, Leiden, 186C p. 26 (zie Acquoy, Handleiding p. 101 en Ter Haar, De historiographi, der kerkgeschiedenis, Utrecht, 1870, Stuk III, p. 294). 82) F. CH. BAUR, Die Epochen der kirchlichen Geschichtschreibung p. 258, 259. 88) R. ROT HE, Theologische Encyclopaedie, Wittenberg, 1880, p. 9 , en vvo 84) Over het algemeen wo~dt dit tegenwoordig ontkend, niet alleer door degenen, die de Kerk als bloot menschelijk verschijnsel opvatten maar ook door hen, die de Kerk beschouwen als een Goddelijk insti· tuut. Zoo bijv. Dr. 1. 1. Herzog, Abriss der gesamten Kirchengeschichte 28 Auft. Erlangen, 1890, Bd I, p. 56: »Der landläufige Satz, das Christm die Kirche gestiftet habe, ist irreführend .. . Er hat keine Kirche ge· stiftet. .. Den Ausbau der Gemeinde zu einer religiös-sittlichen Ge· meinschaft hat Christus dem Verlauf der Geschichte, dem Walten · de~ Geistes anheimgestellt". Evenzoo K. MÜLLER, Kirchengeschichte, Freiburg i. B. 1892, Bd I, p. 22; W. MÖLLER. Lehrbuch der Kirchen· geschichte, Freib. i. B. 1889, Bd I, p. 49, 50 en 1. H. KURTZ, Lehrbuch der Kirchengeschichte, 13 8 Aufi. 1899, I, p. 34. Toch is dit onjuist. Christus zelf is wel degelijk ook van de Ecclesia visibilis instituta de stichter geweest, want al datgene wat tot het wezen der Ecclesia instituta behoort: de instelling der ambten, de bediening des Woords en der Sacramenten en de uitoefening der christelijke tucht, ja de verzorging der armen, is door Christus zelf ingesteld, en niet :tdem Walten des Geistes" overgelaten. Dit wordt erkend door Dr. C. F. STÄUDLIN, 1. c. p. 271. Vergelijk ook Dr. A. KUYPER, Encyclopaedie H. Godgeleerdheid, Amsterdam , 1894, III, p. 226 en vvo In de verschillende Encyclopaediën wordt dan ook bij de bevan de methode, di; -de Kerkhistoricus heeft te volgen, nadruk gelegd. Niet ten onrechte heeft Dr. A. F. L. PELT, p. 297, 298 er op gewezen, dat de critiek en de Auffassung op het gebied der kerkhistorie een veel zwaardere taak hebben dan bij de profane geschiedenis, omdat de bronnen hier meer vervalscht zijn en het voorwerp, de Kerk, een geestelijken achtergrond heeft, die veel moeilijker te kennen is. 86) Dr. 1. F. RÄBIGER, Theologik oder Encyklopädie der Theologie, Leipzig, 1880, p. 354 heeft terecht er op gewezen, dat bij de Kerkgeschiedenis de theologische m~ode moet worden toegepast en dat daarin het onderscheiOl'igt tusschen de Weltgeschichte en de Kerkhistorie. Maar hij gaat evenzeer als de anderen feil, wanneer hij deze »theologische methode" alleen daarin laat bestaan, dat de Kerkhistoricus niet pragmatisch bij het causaal verband der dingen moet blijven staan, maar de Idee der Kerk bij alles in het oog moet houden. Ongetwijfeld ligt in deze idealistische beschouwing een gegrond protest tegen de empirische school, die van een idee der Kerk niet weten wil. Maar een eigen theologische Methode heeft men daarmede niet be-

I

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen