Dertiende Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerde Grondslag - pagina 55

LUI

komen tegen het losmaken der Universiteit van den Staat. Wat bedoelt men daarmede? Het stoiïelijk of het geestelijk belang? Met voorbijgang van de stoffelijke belangen, spreekt Z.H.G. als zijne overtuiging uit, dat de geest en richting van de Universiteit slechts is in het belang van één deel der bevolking. Stoffelijke baten kan eene Universiteit voor al de burgers opleveren, hoewel •daartegen valt op te merken, dat als een schadepost op de rekening kan worden gezet de opbrengst van belastingen voor de Universiteiten. Prof. Lohman gelooft, dat men zijn wenschen wat lager moet stellen. Hij vraagt, of de bedoeling is, dat alle Universiteiten, behalve de onze, verdwijnen zullen; want het inhouden van financieelen steun door de overheid staat gelijk met vernietiging der Universiteiten. Z.H.G. wil er op aansturen, dat niemand aan een "wetenschappelijken graad eenige bevoegdheid ontleene voor de uitoefening van een bepaald beroep; maar dat de Staat examens afneme voor bepaalde ambten. „Wat weet gij van uw Staatsrecht, wat van uwe burgerlijke rechtsvordering?" dit heeft de Staat aan hen die zyn ambtenaren willen worden te vragen. In Duitschland is het onderwijs veel vrijer dan bij ons. Een advocaat b. v. wordt benoemd, na eerst een tijdlang bij een ouderen collega te hebben gewerkt. Spreker wijst er op, hoe het Staatsgezag voor de Universiteiten zoomin voor haar wetenschappelijkheid als voor haar bestaansrecht dienstig is. De Groninger Universiteit b. v. hangt aan een zijden draad! Indien men in de Eerste of Tweede Kamer inziet, dat het niet aangaat om drie Rijksuniversiteiten te hebben, dan kan de Groninger hoogeschool verdwijnen. Wordt deze Universiteit echter gesubsidieerd door stad of provincie, dan wordt het weder eene vrije corporatie. Vroeger werden belangrijke schenkingen gegeven aan hoogescholen als vrije corporatiën. Daartoe moeten niet alleen •de Christenen, maar alle Nederlanders terug. Prof. Geesink stemt met den referent in, dat de Universiteiten vrije corporatiën moeten zijn. Z.H.G. herinnert er echter aan, -dat er bij Universiteitsstichting tweeërlei manier is: deels zijn zy vrije corporatiën, maar deels ook zijn zij ingesteld door de overheid. Het laatste nu zijn zij steeds ten onzent geweest. De academies en illustre scholen in ons land werden, met uitzondering bepaaldelijk van die van Amsterdam, —• wel gesticht op Gereformeerden grondslag, doch het begrip van de ,vrije" school voor hooger onderwijs had men niet. Alles was stichting van de «verheid, hetzij dan van stad of gewest. De „Vrije" Universiteit is ten onzent een innovatie en hij doet de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen