Jaarboek 1975-1976 - pagina 54

splitsing moet worden aangebracht is niet op voorhand verwerpelijk. Enkel m te grote verzelfstandiging van de onderzoektaken schuilt een gevaar, als zulks te overvloedig zou plaatsgrijpen met als gevolg dat straks het reeds vaak genoemd grenzen verleggend speurwerk zich bijna geheel buiten de alma mater afspeelt. Om de universiteiten aldus tot doorgangshuizen te maken voor grote wetenschappelijke plannen in zich omdragende jonge docenten, die met snelheid naar elders doorstromen, en om meer dan nodig de vakopleiding van wetenschappelijk vorsen te scheiden, is niet goed. Dat de toeneming van de omvang der beschikbare kennis, dat de speciaUsering, dat de zich staag verbredende afstand tussen verwerving van een zekere basiskennis, het verkrijgen van besef welke grote vragen er eigenlijk spelen en het methodisch goeddeels zelfstandig meewerken aan de oplossing steeds verder uiteen gaan liggen, geef ik toe. Maar vanuit niet te volumineuze instellingen kan met de meestal als geboden zich voordoende constructie van bijzondere instituten, waartoe de geschiktsten toegang hebben en die zich voor inteelt vermogen te hoeden, veel worden bereikt. Het universitaire bedrijf, waaronder hetgeen wij aan deze academie doen te begrijpen valt, moet tot geen prijs opgaan in de dingen van de dag, moet evenmin enkel baat zoekend en nut bevorderend in vermeende onthevendheid aan iedere feitelijke nood de band aan het omringende leven pogen door te snijden. Het is hier èn-èn, niet öf-of, zodat Max Born verklarend dat wetenschap niet langer om haarzelfs wil bedreven mag worden te ver gaat, wat echter ook van toepassing is op hen die naar mate arbeid van geleerden minder profijt afwerpt, deze sterker waarderen. Dus is het dankzij toegepaste wetenschap brengen van de mens op de maan voor de een arrogantie en verkwisting — er vallen geen vruchten te plukken nu of in de afzienbare toekomst — en voor de ander een staal van belangeloze wetenschappelijke inspanning; toch zijn beide zienswijzen beperkt. Over de jaren 1934 en volgende toen ik student was luidde achteraf de klacht dat schrijnende noden onvoldoende werden onderkend. Dat punt gelaten voor wat het zij, rijst wel de vraag of thans jeugdwerkloosheid en voor veel studenten slechte kansen op een plaats in de maatschappij, ons genoegzaam bezig houden. Er bestaat vrij ruime belangstelling voor de verre naaste — minder voor hier woonachtige Turken en Marokkanen — en verscheidenen tonen zich bereid achtergebleven volken straks te helpen, het woord onderschrijvend — ik geloof dat het een gedeeltelijke waarheid vormt — Der bedürftige Mensch ist das Wo Gottes in der Welt. Het is overigens duidelijk dat geen student zomin als 52

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen