1901-1902 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 14

10 een langdurigen inductieven arbeid in de wetenschap opgenomen. Elke wetenschap moet er naar streven om meer en meer deductief te worden. Doch daar is zij nog ver van af. De inductieve methode omvat dus alle takken van de geheele exvarings-wetenschap, d.i, de natuurkunde in haren breeden omvang; sluit derhalve alle methoden in die deze wetenschap bezigt — en die zijn velen: nauwkeurig aanteekening houden, tellen, wegen, meten (de statistische methode); bepalen van tijd en plaats, het werken met instrumenten, de experimenteele methode . . . . en van alle deze methoden vindt men ontelbare ondermethoden. Ik wijs U slechts op de vele methoden in de physiologie en in de jonge wetenschap der physische chemie. Nu eischt de wetenschap dat iedere methode in ieder bijzonder geval eene ruime toepassing vindt en dat groote omzichtigheid in hare toepassing gebruikt wordt, anders voert zij op een dwaalweg. Ik heb slechts de statistische methode te noemen. Kleine getallen leiden vaak tot een geheel tegengesteld resultaat als groote; zoodat Quetelet om toeval uit te sluiten en zekerheid te hebben van millioenen gevallen spreekt, die waargenomen moeten worden. De kleine getallen die door velen gebezigd worden en de onjuiste conclusies die uit hen getrokken zijn, zijn oorzaak dat de statistiek in miscrediet gekomen is en allerlei leelijke namen heeft gekregen, zooals: „une arme a deux tranchants" — „une mensonge en chiffres" enz. Toch is zij — wetenschappelijk toegepast — eene vruchtdragende, ja onmisbare methode. Onnauwkeurigheid bij de toepassing eener methode leidt tot onjuiste wetten: aldus de psychophysische wet van Fechner. Gij kent haar; afgeleid uit de Webersche wet, geeft zij de betrekking aan tusschen de sterkte van den prikkel en de gewaarwording. Waanneer de wet van Weber zoo omschreven mag worden, dat de toeneming van de gewaarwording evenredig is aan de toeneming van den prikkel gedeeld door zijne absolute sterkte, dan staan de gewaarwordingen en de prikkels in dezelfde verhouding tot elkander als de logerithmen tot hare getallen. Hering heeft de onjuistheid der wet aangetoond. Men kan op de methode niet aan. Onlangs heb ik door Winkler eene nieuwe methode zien toepassen: die ten doel heeft de massa van de grijze substantie van de hersenwindingen van mannen en vrouwen te bepalen; zij is den auteur ingegeven door den actueelen strijd over de intellectueele meerderof minderwaardigheid van de vrouw. De corticale substantie wordt door zoo juist mogelijke sneden van de witte gescheiden over een groot gedeelte der hersenoppervlakte. De methode is uit den aard

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen