1947 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 24

18 H a a r eerste taak is deze doelmatige, en uiteraard ook de evenmm ontbrekende ondoelmatige processen nauwkeurig te beschrijven Deze beschrijving der doelmatige processen geeft op zichzelf ongetwijfeld al een zekere voldoening, zooals duidelijk blijkt bij de lectuur van een bock als H E N D E R S O N ' S „ T h e fitness of environment" Bovendien zijn het juist deze verschijnselen die de biologie h a a r problemen verschaffen D e beide hoofdvragen zijn dan uit welke elementen is het te onderzoeken proces opgebouwd", m a w hoe kunnen we een biologisch proces, al dan niet doelmatig verklaren, en , w a t zijn de oorzaken van het voorkomen van processen, die w e doelmatig noemen"?" BIJ dit onderzoek dienen teleologische beschouwingen achterwege te blijven • ze geven geen vermeerdering van inzicht, remmen het wetenschappelijk onderzoek en zijn per saldo niets anders dan een omschrijving van iets w a t we al wisten, n 1 dat er doelmatigheid is U i t e r a a r d dient d e bioloog evengoed als elk ander natuuronderzoeker hypothesen op te stellen, dus van bepaalde vooropgestelde meenmgen uit te g a a n H e t is voor den voortgang van het onderzoek noodzakelijk, dat deze hypothesen niet vage, maar duidelijk omschreven voorstellingen verschaffen en dat hun aantal tot een minimum beperkt w o r d t D e eerlijkheid die een absoluut noodzakelijke karaktertrek van een goed onderzoeker is, verlangt dat men niet aarzelt zoo'n hypothese te verwerpen en door een andere te vervangen, w a n n e e r ze strijdt met de door observatie en experiment verschafte gegevens Bovendien dient met zijn hypothesen alleen op te stellen op grond van zijn biologische gegevens, niet op grond van voorstellingen of meeningen, ontleend aan andere wetenschappen, godsdienstige of anti-godsdienstige of philosophische stelsels i ) Slechts dan w a n n e e r er tusschen de resultaten van zijn wetenschap en die van andere wetmatige verbanden bestaan (zooals o a bij psychologie en biologie het geval is) mag men dit principe een zekere restrictie opleggen W o r d t tegen dezen regel gezondigd, dan laat de bioloog rich meestal inschakelen als dienaar van een of ander apologetisch systeem, waarbij hij zijn onbevangenheid verliest, zijn vakwetenschappelijk werk schaadt en bovendien vroeg of laat een onbetrouwbare helper van de wereldbeschouwing, die hij wil steunen, blijkt te Zijn Als o n a a n g e n a a m bijverschijnsel ziet men dan dikwijls, dat het wetenschappelijk interesse verdwijnt M e n krijgt vaak den indruk dat de a a n h a n g e r s van een primitief ^) Hiermee wordt niet bedoeld, dat de grondslagen van de vakwetenschap met kentheoretisch zouden mogen worden getoetst en evenmin dat in, door andere wetenschappen benutte methoden of denkwijzen voor den bioloog geen belangrijke vingerwijzingen zouden kunnen voorkomen Wel echter, dat wij ons op geenerlei wijze moeten laten binden door wat beoefenaars van niet-biologische wetenschappen voor hun studietei rem aan theorieën, hypothesen en richtlijnen hebben vastgelegd

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen