1963 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 174

140

H. VERHEUL

zirmigheid). Niet alleen het subjectieve fundeert het objectieve, tegelijk wordt het subjectieve eerst zichtbaar binnen de objectiviteit. In de hierop volgende discussie maakte Nauta onder meer de volgende opmerking: Het subject-object onderscheid treedt pas op als de relatie tussen mij en een ander gestoord is, de communicatie verbroken is. De verificatie dient om de communicatie weer te herstellen. Er moeten dus noodzakelijk verbroken communicaties zijn, wil er een wetenschap, waarvoor de communicatie-eis geldt, ontstaan. Wetenschap bedrijf je dus pas (verifiëren) als er twijfel is. Drs E. van der Velde besprak enige teksten van enkele filosofen. Eerst werd een passage behandeld uit „Theorie de la connaissance et physique moderne" van de neo-positivist Phüipp Frank, waarin hij zegt dat de moderne fysicus weet, dat zijn experimenten niet meer te beschrijven zijn met het „cadre rigide" der 19e eeuw. Zo moet men ook in de filosofie geen „cadre rigide" aanhangen. We zijn niet in staat verschil te maken tussen de verschillende delen van ons systeem van symbolen. In zijn „Signes" zegt Merleau-Ponty dat ons kennen van de werkelijkheid bij toenemende reflectie onthullender wordt. Hiertoe nodigt die werkelijkheid ons uit, zij is nooit zonder appèl. Dit aanvaardend kun je de werkelijkheid pas goed beschrijven. Dit in tegenstelling tot het mechanistische cartesiaanse werkelijkheidsbeeld van het ,,cadre rigide". Dit houdt onder meer in, dat een zelfde project op verschillende Mdjzen benaderd moet worden, wat betekent dat integratie der wetenschappen uiterst belangrijk is. Het is ook niet nodig achter de werkelijkheid een stabiele structuur aan te nemen, maar veeleer kan het zijn dat de werkelijkheid verandert bijvoorbeeld onder invloed van de bewerking. Daarom is het ook nodig de tijd, die een essentiële dimensie is van het menselijk bestaan in je uitspraken te betrekken. Het uit het oog verliezen van de tijdgebondenheid kan in de wetenschap tot tegenstrijdigheden leiden. Dit doen we dan niet omdat het voor ons zo belangrijk zou zijn hoe de structuur van het bouwwerk oorspronkelijk is geweest. Klemmend is de vraag : „Waar gaan we heen ?" en niet „Waarvandaan ?". Voorzover de eerste vraag de tweede impliceert interesseert ons het waarvandaan. (Denk aan de rol van het scheppingsverhaal in de geschiedenis van Israël.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen