1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 24

8

W. MARSMAN

en wat nieuwe oude woorden, die zeggen wat een ieder weet, maar niemand voor hen wist Zij maken in het oude, het bekende, waaraan iedereen achteloos voorbij gaat, het nieuwe openbaar. De confrontatie met het nieuwe, waarover nog geen communicatie mogelijk is, vindt plaats op een eenzame, ijzige hoogte. Zoals Jones in zijn biographie over Freud schrijft: "When faced over and over again with the dark unknown and apparently unknowable, his impulse was always to press forward, undaunted by the possibilities of what he might encounter, and alone in an uncharted territory with no precursor or companion with whom to share his doubts". De pionier „ziet", „schouwt" voor het eerst iets wat nog niemand vóór hem zag; dit kan als eenzaamheid en gevaar beleefd worden. De atoomphysicus Oppenheim (Elsevier 20 maart '60) schrijft over de pioniers, dat het hun taak is het nieuwe en het bekende harmonisch in elkaar te doen overgaan. Het gaat dan om een in harmonie brengen, een herstel van evenwicht na de schok die de inspiratie door het nieuwe heeft teweeg gebracht. Het nieuwe wordt dus door de pionier ingebed in het oude en zoals Oldewelt zegt staat hiertoe het machtige instrument van de taal ter beschikking. Zoals Goethe zegt: „Die Gewalt der Sprache ist nicht dasz sie das Fremde abweist, sondern dasz sie es verschlingt". Beide, kunstenaar en wetenschapsmens worden dus geconfronteerd met het nog onformuleerbare nieuwe. De wetenschapsmens is een ontdekkingsreiziger die het ongeformuleerde tegemoet treedt met als veilige achtergrond de geschiedenis der wetenschap, die met haar begrippenreservoir klaar staat het onformuleerbare op te vangen. Zoals Jones in de reeds genoemde biographie schrijft: „Freuds' merit lay in taking his new ideas seriously, in following them up in detail with unsparing labour, and in not resting until he had established them on a wide basis of correlation with other, known ideas". Freud vergeleek deze houding eens met onuitgewerkte invallen. „He once compared the difference in these two attitudes to that between a casual flirtation and a responsible marriage". Goethe bedoelt waarschijnlijk hetzelfde als hij zegt: „man lernt nichts kennen als was man liebt". De relatie die de kunstenaar met de taal heeft is nog directer. Hij trekt door niemandsland met aan de horizon de wenkende taal, die

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen