1969 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 287

C. J. DIPPEL

231

heeft geen begrip voor de NW — de NW is een „god" en men gedraagt zich tegenover deze „god" zoals het tegenover een „god" betaamt. Men richt tempels op (laboratoria), men heeft priesters (de natuuronderzoekers) en men buigt zich ritueel nauwlettend over de gebruiksvoorschriften van de technische apparaten. In volstrekte tegenstelling tot de NW zelf, die zich uitdrukkelijk beperkt tot een beschrijving van wat ze kritisch als verschijnsel waarneemt, zich niet uitlaat over wat buiten de methodische manipuleerbaarheid van de waarneembare werkelijkheid uitgaat en expliciet formuleert, dat volstrekte objectiveerbaarheid niet mogelijk is, d.w.z. dat de mens niet volledig uit de waarneming is te elimineren. En terwijl ze even uitdrukkelijk stelt dat ze geen voorstelling bezit van het wezen van de entiteiten in de „natuur", bijv. van het elektron, kan ze de taal van de natuur, het geheimschrift, wel verstaan en decoderen in haar eigen taal, is het publiek en zijn zelfs theologen overtuigd, dat „God" dood is en niet te verstaan omdat men zich er geen voorstelling van kan maken. Reeds duizenden jaren geleden stelden de Jolen, dat niemand zich een voorstelling kan en mag maken van God, de Heer van hemel en aarde, van het Geheel, de bron van alle heil en alle „geschieden". Heil, het geïntegreerd zijn in het „hele", het Geheel, wordt door Buber steeds vertaald door ,,bevrijding". Dit heil berust niet —nihilistisch — op „toeval", maar op de zindragende structuur, de Logos, plus de scheppende macht van de Liefde, de barmhartigheid Gods die niet zich zelf, maar de creatuur zoekt. De nieuwe religieusen vertrouwen echter liever op de natuurwetenschap. Het door Nietzsche geformuleerde nihilisme is dan echter een radicaler en meer consistente negatie van het geloof van de joodse profeten, de ware contra-profeet, die alle ethiek vervangt door „Wille zur Macht": er zijn alleen heersers en slaven, zorg dat je bij de heersers hoort. „Niemand is für sein Taten verantwortlich, niemand für sein Wesen". In deze merkwaardige, verwarde cultuur — ik noemde slechts enkele symptomen, maar in feite moet men na 1944 ook Dresden, Hiroshima, Korea, Algerije, Vietnam, Indonesië en Biafra er bij denken, valt dan ondanks alle dwaasheid, macht en onmenselijkheid, telkens weer de vraag naar de zedelijke verantwoordelijkheid van NW en techniek. Uit deze korte aanduidingen kan het wel duidelijk zijn, dat we maatschappelijk en persoonlijk in een zedelijk vacuum leven, in een zeer complex geheel van verwarde machten en belangen, dat ieder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen