De Vrije Universiteit in oorlogstijd - pagina 163

P R O F . MK J. O R A N J E 149

niet in voldoende mate hebben gezien, dat verzet alleen dan goed

kan slagen, als het collectief geschiedt. Dat hebben de medici

in Nederland begrepen. Zij stichtten het Medisch Contact en de

leidende figuren daarin hebben niet afgelaten, den artsen in Neder-

land deze les te leeren: staat bij elkaar! Dat hebben ook de Chris-

telijke scholen begrepen.

Hebben de Universiteiten dat begrepen?

In geenen deele. Vele Hoogleeraren niet, en ook menige student

niet en de Universiteiten als zoodanig niet. Ik moge dit toelichten.

Enkele hoogleeraren van de verschillende inrichtingen van hooger

onderwijs zijn reeds spoedig na den Duitschen inval regelmatig

bij elkaar gekomen, om te spreken over de houding, die moest

worden aangenomen. Van onze zijde werd aan deze besprekingen

deelgenomen, afwisselend door Rutgers, Koksma, Waterink en

mijzelf. Dit zoogenaamde Interacademiale Overleg liep echter op

niets uit. Vele deelnemers bespraken n.1. de resultaten van de

overleggingen in te ruimen kring en aan vele inrichtingen van

hooger onderwijs wisten zoodoende de vreesachtige en onprincipi-

eele elementen, die op deze wijze in het verzet betrokken werden,

de verzetshouding onmogelijk te maken.

In October 1943 wendden zich tot mij Prof. Borst, hoogleeraar

aan de Stedelijke Universiteit van Amsterdam, en eenige studenten

uit de verzetsgroepen met de vraag, of ik de leiding op mij wilde

nemen van een nieuwe groep van hoogleeraren, die op andere

wijze dan tot nog toe het geval was geweest, zou trachten, aan

het verzet van de docenten leiding te geven.

H e t initiatief tot dezen stap was genomen door den Amsterdam-

schen hoogleeraar Dr G. C. Heringa, een man, dien de Duitschers,

door hem naar Assen te vervoeren, in zijn activiteit trachtten te

belemmeren, maar die desondanks, heel den oorlog door, door zijn

nooit één oogenblik verflauwende felheid steeds opnieuw verschei-

denen als het ware in brand gestoken heeft en gemaakt heeft tot

laaiende verzetshaarden.

Ik aanvaardde deze uitnoodiging en zoo kwam het zgn. Hoog-

leeraren-Verzet tot stand, bestaande uit een of meer vertegen-

woordigers van alle tien inrichtingen van Hooger Onderwijs.

Deze groep heeft anders gewerkt dan het Interacademiaal Overleg.

Wij zochten ieder aan eigen Universiteit of Hoogeschool contact

met slechts die hoogleeraren en lectoren, van wie met eenigen

grond gehoopt mocht worden, dat zij daadwerkelijk verzet zouden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen