Wetenschap en rekenschap - pagina 589

"^m

H O N D E R D JAAR FILOSOFIE AAN DE VRIJE U NIVERSITEIT

theoretische kennisdrift van de gangbare geneeskunde èn tegen de technische

beheersingsdrang van de gangbare geneeskunst Beide zouden stoelen op de

fysiologie van het geopende en dus dode lichaam, dat wil zeggen op die fysiologie

die in de lijn van Descartes de mens als levend lijf miskend heeft en hem anato­

misch gedenatureerd heeft tot een ding, een autonoom mechanisme, een object

Geneeskunde zou verworden zijn tot toegepast natuurwetenschappelijk onder­

zoek en ook in de pijnbestrijding met meer zijn dan een techniek van medische en

medicinale kunstgrepen

Tegenover de theoretische en technologische abstractheid van dit objectiverend

verstand kiest Metz onder invloed van de fenomenologische denkwijze van Hus­

serl en zijn leermeester J H van den Berg voor een geneeskunde van het „gesloten

lichaam"­" Dat is voor hem een geneeskunde die zich weer bekeert (') tot de

concreetheid van de voorwetenschappelijke levenswereld, tot de indringende

aandacht van zintuigen en zinnen, tot de eerbied voor de materiele mens, tot de

houding van de participerende observatie Men leze Pijn, een leei punt (1975)

Metz IS ervan overtuigd, dat de pijn van de patient meer is dan het fluitsignaal van

een ontregelde robot De robot is geen robot, maar een menselijk hchaam, een

mens En deze mens verleent zijn bestaan aan het samenzijn met anderen, ja met

de Ander Hij is antwoord op het woord „Adam, waar zijt gij''" Pijn is, zo gezien,

terreur van een gedesintegreerd lichaam, opstand van een verzelfstandigd

subsysteem, dat eerst bij de roep van een partner en in de dialogische relatie van

patient en arts mogelijkheden ontvangt tot herstel in het levend systeem van het

mens­zijn, in de warmte van de wereld, in de geborgenheid van „moeder­aarde".

Voor Metz is de inzet van het geding het heersende antropologische dualisme van

ziel en lichaam, zo eigen aan de middeleeuws­scholastische en aan de nieuwere,

cartesiaanse filosofie Aan de V U heeft het in de lijn van Kuyper, Dooyeweerd,

Van Peursen en anderen telkens tegenspraak uitgelokt Hier wordt het opnieuw

weersproken Maar nu vanuit de fenomenologische visie van een heelkundige En

tegelijk vanuit de grimmige kritiek van een vakfilosoof op een stuk westerse

wetenschapsontwikkeling waaraan hij ook de V U telkens weer tribuut ziet beta­

len (OD 13, 17)

SLOTWOORD

We staan aan het einde van ons overzicht over een honderd jaar filosoferen aan de

Vrije U niversiteit Een lange reeks van denkers is aan ons oog voorbijgetrokken

Men kan met simpel stellen zoveel hoofden, zoveel zinnen De genoemden

hebben immers steeds gestaan voor eenzelfde overtuiging, namelijk dat geloof en

wetenschap met elkaar van doen hebben, dat christelijk filosoferen alle inspanning

waard is En gesteld voor Kuypers keuze, de keuze tussen scholastieke aanpassing

583

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen