Voetstappen in opwaaiend zand - pagina 49
40 Publieksactiviteiten VU-vereniging
genoeg in naam van de vrijheid van wetenschap De academische vrijheid was
volgens deze opvatting in feite een schijnvrijheid die duur werd gekocht Dat
gebeurde soms openlijk, via een monsterverbond met industrie en leger (zoals
bij Oppenheimer) Maar het werkte meestal in het verborgene
Er waren dus diverse reden voor wat als 'universiteitshervorming' bekend werd,
volgens aanhangers een onderdeel van de totale herinrichting van de maatschap-
pij Universiteiten dienden, net als de andere instellingen, vernieuwd te worden
met als uitgangspunt een geheel andere opvatting over gezag en ook een radi-
caal verschillende opvatting van wetenschap dan de traditionele Maar weten-
schappelijke arbeid zou evenzeer moeten worden ingezet om een andere, betere
wereld tot stand te brengen Een belangrijke rol daarin speelde de solidariteit
met de werkende klasse Opmerkelijk was dat discussies over moeilijke begrip-
pen als maatschappelijke relevantie, waardevrijheid of -gebondenheid, weten-
schappelijke verantwoordelijkheid in deze tijd met verve werden gevoerd Het
wetenschapsbedrijf werd aan kritische analyse onderworpen Het is met overdre-
ven te zeggen dat er geen periode in de westerse geschiedenis is geweest waarin
zo diep, breed en intensief is nagedacht over de verhouding tussen wetenschap
en maatschappij als de jaren zestig en zeventig Eerst aan de universiteit maar
later ook daarbuiten
Kranten en tijdschriften waren op de zorgelijke situatie aan de universiteiten
vooral attent gemaakt door de spectaculaire bezettingsacties van studenten Die
acties dienden om democratisering van de machtsverhoudingen binnen de uni-
versiteit af te dwingen, de 'interne democratisering' Daar vond een taaie strijd
plaats Immers, de ivoren toren gaf zichzelf met zo maar gewonnen aan de
democratiseringsbeweging, die met alleen hervorming van de interne verhou-
dingen nastreefde maar ook het onderwijs wilde hervormen en een einde maken
aan de bestaande universiteitscultuur
Een elitair instituut, dat zich afschermde van de maatschappij - dat was het
oude beeld Deze positie was definitief verleden tijd, daaraan twijfelden weini-
gen Het ging om vermaatschappelijking van de wetenschap Studenten, maar
ook docenten ontdekten oude helden die niet alleen de wetenschap, maar ook
de maatschappij wilden hervormen In de discussies over plaats en status van de
wetenschap vormden de eisen van interne democratisering en maatschappelijke
relevantie een vaak onontwarbare kluwen met andere, zoals die van maatschap-
pelijke omwenteling Veel daarvan kwam uiteraard naar buiten Debatten over
wetenschappelijke methoden en doelstellingen, die vroeger alleen m eigen tijd-
schriften plaatsvonden, drongen nu door m kranten en opiniebladen Een goed
voorbeeld daarvan was de commotie rond het onderzoek van de criminoloog
Wouter Buikhuisen, voorstander van onderzoek naar biologische factoren in
misdadig gedrag. Dit uitgangspunt stond haaks op de gekoesterde opvatting dat
zulk gedrag door maatschappelijke achterstand is bepaald (en dus door hervor-
ming van de maatschappij beïnvloed kan worden) Buikhuisen werd in de pers
47
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 2004
Publicaties VU-geschiedenis | 76 Pagina's
![Voetstappen in opwaaiend zand - pagina 49](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/publicaties-vu-geschiedenis/voetstappen-in-opwaaiend-zand/2004/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 2004
Publicaties VU-geschiedenis | 76 Pagina's