Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 133

vrouw en enige dochter zijn in elk geval met Geelkerken meegegaan.'*'» En ongetwijfeld

was het ook nog altijd de invloed van de jongerenbeweging. Al de bekende termen en

motieven keren terug in een beschouwing die Fraternitas in 1925 aan de zaak Geelkerken

wijdde. Studenten willen gereformeerd zijn, schreef de redactie. Juist daarom kunnen

zij het gereformeerd beginsel niet vereenzelvigen met zijn uitingsvorm in een bepaalde

periode. Ze staan kritisch tegenover het verleden, om open te zijn voor de toekomst.

Daarom is er ook plaats voor twijfel, maar dan dynamische twijfel, 'als openbaring van

zielskracht, die door een proces van onzekerheid heen, de in zich dragende belofte eener

nieuwe geboorte verwezenlijken kan'.'**' Zoals meer beschouwingen in dezelfde geest,

kenmerkt ook dit betoog zich niet door helderheid van richting. Maar één ding zegt het

duidelijk: het moest anders in de gereformeerde kerken. Op de korte termijn heeft het al-

les weinig uitgewerkt. Voor de lange termijn kan men zijn vragen hebben. Twee mannen

uit deze studentenlichting zijn later hoogleraar geworden aan de Vrije Universiteit, Ger-

rit Berkouwer en Reinier Schippers. In de jaren dertig en veertig waren het pilaren van

rechtzinnigheid. In de jaren vijftig en zestig zouden zij van hun verleden afstand gaan

nemen.

Onder de hoogleraren waren de meningen verdeeld. De theologen waren niet onder

de indruk van Geelkerkens optreden. Grosheide vond dat hij tegenover de synode te

Assen had gefaald in zijn verantwoording. Hij gooide er maar wat uit en was dan te kop-

pig om het terug te nemen. 'Hij heeft op de synode kortweg een figuur geslagen.''**^ Van

Gelderen, die zakelijk niet ver van de beklaagde af stond, verweet hem een gebrek aan

duidelijkheid.'**3 De synode deed hem weliswaar onrecht, maar het was ook waar dat

Geelkerken 'door zijn hautaine houding deze onrechtvaardige behandeling heeft gepro-

voceerd'. Van Gelderen liet Geelkerken vallen, al moet het hem innerlijke tweestrijd ge-

kost hebben. 'Van Gelderen, het goede hazenhart, die ik van allen om zijn geweten het

meest beklagen moet'**'*,' aldus het meewarig oordeel van Pos, die hoofdschuddend het

gekrakeel gadesloeg. 'De senatus illustrissimus is innerlijk woedend verdeeld, het hand-

geven wordt schaars, de eene groep blijft buiten als ze de andere binnen weet.' Woltjer

en Van Gelderen schenen elkaar niet meer te zien, hoewel ze in dezelfde straat woon-

den.-t^s

Buiten de theologische faculteit hielden de partijen elkaar ongeveer in evenwicht. In

de juridische faculteit stonden Diepenhorst en de lector C. Zevenbergen achter Geel-

kerken. Anema vond het een jammerlijk opgeblazen kwestie waar men in het buitenland

om zou lachen. Maar er moest in de kerk een orgaan zijn dat besliste over waar en vals,

en daarom volgde hij de synode*** De enige overgebleven medicus Bouman was in 1925

toegetreden tot de redactie van Geelkerkens blad Woord en Geest, en voegde zich na de

uitspraak van de synode bij het hersteld verband. Daar hij slechts buitengewoon hoogle-

raar was liet men hem begaan.'**' De letterenfaculteit was in tweeën gescheurd. Goslin-

ga - die Geelkerken niet kon uitstaan^*^ - , Van Schelven en Wille hielden het met de

synode. Pos en Woltjer steunden Geelkerken. Vooral Woltjer toonde zich van zijn

ERVEN OF LENEN 1905-1926 129

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen