Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 270

Geen van de andere faculteiten bevond zich in een vergelijkbare dwangpositie. Maar

de eisen van een volledige opleiding konden daar toch ook regelmatig vragen oproepen.

Daar kwam bij dat in deze oudere faculteiten relatief veel zittende personeelsleden deel-

hadden aan het grote veranderingsproces. Van de gangbare vanzelfsprekendheden gin-

gen ze meer en meer afstand nemen. Zo had de Vrije Universiteit vanaf de oprichting

een bijzondere relatie onderhouden met de antirevolutionairen. Ook de acties van de

jonge radicalen in de jaren zestig bewogen zich meestal binnen en anders toch altijd nog

aan de rand van deze partij. Wel ging van hun beweging de suggestie uit, dat de tegen-

stelling links-rechts zwaarder moest wegen dan die tussen christelijk en niet-christelijk.

De volgende stap zou dan kunnen zijn met het christelijke partijwezen te breken, en zich

te verbinden met de linkse partij bij uitstek, de Partij van de Arbeid. Dat was echter naar

het lijkt toen toch nog één brug te ver.

Dat ervoer althans de psycholoog H.R. Wijngaarden, toen hij op 14 april 1962 optrad

als spreker op een protestbijeenkomst van de Partij van de Arbeid tegen het regeringsbe-

leid inzake Nieuw-Guinea. Tien dagen later mocht hij het aan de geërgerde curatoren

uitleggen. Het was voor hem een religieuze beslissing geweest, verklaarde hij; de kwestie

Nieuw-Guinea benauwde hem. Op Donner maakte dat verweer geen indruk. Het

stichtte verwarring als een hoogleraar sprak op een bijeenkomst van een partij die prin-

cipieel tegenover de Vrije Universiteit stond. Het regende bedankjes, 'niet geheel ten

onrechte'. Wijngaarden had geen rekening gehouden met het ambt dat hij bekleedde.

Zijn optreden was kortweg 'een morele schande voor de Vrije Universiteit'.^'9 Na over-

leg met directeuren besloot men tot een publicatie in het VU-blad, om het geschokte ver-

trouwen te herstellen.^ Directeuren en curatoren verklaarden daarin dat Wijngaardens

optreden geen recht had gedaan aan de band die bestond tussen hem en de Vrije Univer-

siteit, en tussen hem en de Vereniging. Wijngaarden zelf gaf toe zich onvoldoende de be-

perkingen te hebben gerealiseerd die zijn functie met zich meebracht. Hij had beter kun-

nen nalaten zijn inzichten op die wijze naar buiten te brengen. Directeuren en curatoren

hadden van die verklaring kennisgenomen, en hun ernstig leedwezen over het gebeurde

uitgesproken.^^'

Het stuk was duidelijk in de weergave van de opvattingen van de besturende colleges,

maar over het standpunt van Wijngaarden liet het vragen open. Wijngaarden erkende

wel dat hij beter niet had kunnen spreken, maar gaf zijn overtuiging niet prijs, en werd

daar ook niet toe genoodzaakt. Dengerink had aan de verklaring willen toevoegen 'dat

het optreden van prof Wijngaarden voor de PvdA - gezien het beginsel waaruit deze par-

tij leeft - niet in overeenstemming is te brengen met zijn hoogleraarschap aan de Vrije

Universiteit'.^^^ Directeuren en curatoren weigerden zover te gaan, zodat Wijngaarden

niet gedwongen werd te kiezen ofte delen. Hij is ook nooit van opvatting veranderd. Bij

zijn benoeming tot erelid van het studentencorps in 1965 deelde hij mee politiek ongeor-

ganiseerd te zijn, juist vanwege zijn sterke politieke interesse. Hij was sinds 1945 geabon-

neerd op Trouw, Het Vrije Volk (het dagblad van de PvdA) en Vrij Nederland, en vond dat

266 EEN HOEKSTEEN IN HETVERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen