Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 223

nog Victoriaanse denkbeelden.^^^ Misschien herinnerde Dunning zich de rectorale rede

van Dooyeweerd uit 1Q51, die voor het studentenleven de wens had uitgesproken dat

daarin 'de drang tot het gemeenschappelijk christelijk getuigenis en de eigen christelijke

levensstijl krachtiger tot openbaring kwam'.^^7 Zo stappen we dan vanzelf over naar het

studentencorps.

CORPS, VVSVU EN ANDERE ORGANISATIES

Oranje had in september 1945 de wens uitgesproken dat het corps een meer centrale po-

sitie in het studentenleven zou gaan innemen. Kunst en sport zouden een bredere plaats

krijgen, en het corpsorgaan moest vervangen worden door een blad voor alle studen-

ten.^^^ Oranje zag nooit veel afstand tussen wens en daad. Wat hem voor de geest stond

is dan ook verwezenlijkt, maar wellicht als gevolg van zijn vroeg overlijden gebeurde dat

niet binnen het door hem gedachte kader. Los van het corps ontstonden in december ten

behoeve van de kunst de Societas Artis-amantium Universitatis Liberae, en voor de

sport de Algemene Sportvereniging, de ASVU. Als alles overkoepelend orgaan volgde in

1948 de civitasraad. Deze raad was bedoeld als de vertegenwoordiging van de hele civi-

tas academica. Naast corps, wsvu, faculteitsverenigingen, SAUL en sportverenigingen

vaardigden ook de senaat en de besturende colleges leden naar de raad af ^^^

Onomstreden was de civitasgedachte niet. Ze kwam niet voort uit de vu-gemeen-

schap zelf, maar zweefde na de bevrijding korte tijd boven de universitaire wereld, als de

academische variant van het streven naar uitbanning van alle verschillen in het politieke

en maatschappelijke leven, ten bewijze dat het Nederlandse volk gelouterd en eindelijk

eensgezind uit de verdrukking was herrezen. Veel aansluiting op de werkelijkheid had-

den deze idealen niet, en ze voorzagen evenmin in een werkelijk gevoelde behoefte. De

Vrije Universiteit kon het met een zekere gelatenheid aanzien, want voor haar zat er wei-

nig risico in. Vanaf haar oprichting had zij beoogd een geestelijke gemeenschap te zijn

van docenten, studenten en contribuanten. In feite was de civitas dus niets nieuws. De

vraag was alleen of de tijd nu vroeg om andere organisatievormen.

Oranje had het probleem willen oplossen door de taakstelling van het corps nieuw in

te vullen. In die geest sprak ook P.A. Diepenhorst als aftredend rector in 1948. De echte

civitasgedachte bestond al lang. Ze bloeide in corps en w s u , in de collegezalen, bij ten-

tamens en examens, bij alle academische plechtigheden, en in het onderlinge verkeer

tussen studenten en docenten.^3 Wat reeds bestaat hoeft niemand meer te scheppen.

Veel nieuws heeft de civitas dan ook niet opgeleverd, of het moest de wat ruimere aan-

dacht zijn voor hogere cultuur. Ondanks de civitasraad bleef het vu-corps dan ook de ge-

zichtsbepalende organisatie. Het onderging een zekere statusverhoging toen prins Bern-

hard zich in 1947 een benoeming tot erelid liet welgevallen.^^i In zijn relaties met de

rijksuniversiteiten beperkte de prins zich gewoonlijk tot de grote corpora. Bij de afdelin-

CHRISTELIJKE W E T E N S C H A P 1926-1955 219

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen