Studentenalmanak 1915 - pagina 129

FARRAGO 121

haar taak pas voleindigd, als zij den mensch geheel en al

vernietigd heeft.

Men heeft reeds zoo dikwijls gewezen op de disharmonie

tusschen Schopenhauer's leven en leer, en daardoor dikwijls

de oprechtheid en den ernst zijner philosophie in twijfel

gebracht, dat 't allicht beter is, daar tegenover ook eens te

stellen de psychologische verklaring, die Paulsen ^) van

dezen tweespalt geeft. En dan is 't zeker waar dat Schopen-

hauer niet dat leven geleefd heeft, dat hij erkende 't beste

te zijn; maar daarom is zijn philosophie nog geen leugen.

In hem strijden met elkander verstand en begeerte, intellect

en wil, kracht tot objectief denken en matelooze hartstocht.

Juist omdat hij zich zoo helder en scherp 't hoogste en

't meest begeerlijk goed kon voorstellen, was hij zich zoo

goed bewust, wat hij miste. Wie kon sterker begeeren, zijn

wil geheel en al 't zwijgen op te leggen, dan juist hij. die

zich wist slaaf te zijn van zijn driften en hartstochten? Wie

kon vuriger verlangen weg te zinken in 't Nirwana, dan

juist hij, die fijngevoelig en zwaarmoedig, argwanend en

wantrouwend, vreesachtig en menschenschuw was? En juist

wat hij zoo sterk miste en verlangde met zijn wil, deed

zijn intellect hem als den eenigen vrede en vreugde zoo

aangrijpend schilderen. Zijn ethiek is de confessie van eigen

zonde en gebrek; zijn philosophie een zucht om verlossing.

Zoo laat 't zich begrijpen, dat hij juist de wijsgeer geweest

is van de ,,Verneinung des Willens zum Leben".

Schopenhauer stelt er echter prijs op, erkend te zien,

dat hij daarmee niets nieuws verkondigt. Want, volgens hem,

zijn alle groote godsdiensten, zoowel Buddhisme als Christen-

dom, en binnen dat laatste weer bijzonder de heiligen en

mystieken, de anachoreten en monniken, deze gedachte

toegedaan geweest. Alleen dit is 't nieuwe element, dat,

wat zij intuïtief en in concreto in praktijk hebben gebracht.

1) In zijn „System der Eihik", l^", 211—213.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen