Studentenalmanak 1925 - pagina 115
MENSCH EN RUIMTE 103
der aanschouwing is opgeheven. Het bezit dezer aanschou-
wing is ieders menschen natuurlijk deel, de bezinning over
het bijzondere ervan is een scheppende ontdekking, die de
waarheid dienaangaande eerst openbaart. Het gemeen-
schappelijke als zijnde het gemeene is wel in ieder aanwezig,
maar houdt zijn bijzonderheid niet in. Wel is reeds ieders
,,omgeving" bijzonder, zij het ook niet in die mate
als hij ,,zelf".
Er is een wetenschap, die menschenleven historisch en
actueel naar z'n geestelijk gehalte beziet. Zij staat daarin
uit kracht van het bijzondere bij de grooten meer stil dan
bij de kleinen. Op de distantie van den toeschouwer staande,
ontwikkelt ze een merkwaardige nauwgezetheid in het van
moment tot moment volgen van de schreden die haar object
in tijd en ruimte gezet heeft. Het is alsof met het opnieuw
spannen van iemands geestesuitingen op het raam der
ruimtepunten, met het vervolgen op de meest minimale
afstanden van de slingerlijn van z'n levenstijd, ook de diffe-
rentiaal gevonden zal worden die der geestesimpulsen wet is
en de inhouden van verschillende individuen in eenzelfde
tijdsbedding zoo wonderlijk verscheiden maakt. Tegenover
de koking van het geconcentreerde productieproces is de
toeschouwer, die de bewonderende reflectie is en blijft, de
verlegene mindere. Die hamerende gelijktijdigheid der
gedachtenflitsen, die geraffineerde combinatie-vernuftigheid,
naarmate intenser des te gevaarlijker ladingen voor het
broos natuurlijk bestaan, de toeschouwer-van-later bevroedt
ze aanwezig geweest in de geboorte van het geestesproduct,
maar een natuurlijk gevoel van minderwaardige tegenover
den auctor doet hem reconstrueerend de bewustzijnsperi-
pherie afloopen, ten einde zich niet door de warreling van
het ziedend centrum te laten overstelpen. De scheppende
compositie is zoo iets verblindends voor den aandachtigen
auctor-zelf wanneer z'n reflectie er later overheen gaat, dat
de benadering des toeschouwers er wel eene op zéér grooten
afstand moet zijn. Er is echter een gezichtshoek, waarin de
toeschouwer in 't vóór is. Hij ziet z'n object met z'n totale
omgeving. Maar daarvoor neemt — doordat hij van de
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1925
Studentenalmanak | 176 Pagina's
![Studentenalmanak 1925 - pagina 115](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/studentenalmanak/studentenalmanak-1925/1925/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1925
Studentenalmanak | 176 Pagina's