Studentenalmanak 1947 - pagina 190
God kent, is hij waarachtig mens en verantwoordelijk wezen.
Hier is, in tegenstelling met 't geen v, d. Leeuw zegt over de
saecularisatie, toch alles subjectiviteit, wat de klok slaat.
L'existence precede l'essence. En dit bestaan en handelen zon-
der God moet zo radicaal mogelijk genomen worden, Sartre
drijft de spot met de mensen, die met zo weinig mogelijk on-
kosten willen afrekenen met God. Deze redeneren aldus: God
is een nutteloze en kostbare hypothese. Wij doen hem dus
verdwijnen, maar hij is toch nodig, opdat zekere waarden in
ernst genomen worden en apriori geldig verklaard: dat we
eerlijk moeten zijn, niet liegen, onze vrouw niet mishandelen
etc. Wij gaan dus een boekje schrijven om aan te tonen, dat
„dans un ciel intelhgible" die waarden bestaan, hoewel overi-
gens God niet bestaat. Dit is dus de gedachte, dat er niets
verandert, als God niet bestaat: dezelfde normen van eerlijk-
heid, fatsoen, vooruitgang, humaniteit enz. blijven.
Maar de lexistentialist meent juist andersom, dat 't zeer hin-
derlijk is, dat God niet bestaat, want met hem verdwijnt elke
mogelijkheid waarden te vinden, die è priori gelden. Er is
geen oneindige, volmaakte geest, die de normen denkt. Daar-
om is er nergens geschreven, dat men niet liegen mag, dat men
fatsoenlijk moet zijn, precies daarom, omdat we op het niveau
zijn waar er slechts mensen zijn. (Jean Paul Sartre: L'existen-
tialisme est un humainisme). De levenshouding, die saecularis-
me heet, omdat ze eenvoudig God vergeet, krijgt wel een heel
scherp accent, waar ze bewust en positief zegt, dat er slechts
mensen zijn en is niet voldoende getekend met v. d. Leeuw's
gedachte: in saecularisatie wordt alles hanteerbaar object.
W e zien in dit onderscheid van oud en nieuw atheïsme de
ontwikkelingsgang in het saecularisatie-proces, dat in twee
etappes verloopt: eerst laat 't God los en wil 't Zijn wet nog
vasthouden. Dan laat 't ook Zijn wet los.
Chesterton zegt:: als de grote wet verdwijnt, komt het heer-
sen in de kleine wetten, die van den mens.
O p dit punt aangeland moet ik wijzen op de omschrijving van
het saecularisatie-proces, zooals prof. iKraemer die geeft in
zijn bekende werk: The Christian Message in ai non-Christian
world.
174
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1947
Studentenalmanak | 258 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1947
Studentenalmanak | 258 Pagina's