Studentenalmanak 1965 - pagina 254

wikkeUng tot gevolg. Het lichaam reageert op de weekheid van het

skelet met een overdadige groei van het weefsel dat door verkalking

het eigenlijke bot moet worden, het z.g. osteoide (beenachtige) weef-

sel. Men ziet derhalve verdikkingen aan polsen en aan enkels, doch

ook aan de schedel. Het voorhoofd ontwikkelt zich tot de z.g. „Olym-

pierstirn", de gebrekkigheid heeft een indrukwekkend uiterlijk. Bek-

kenvernauwingen treden op, die later bij de vrouw tot baringsmoeilijk-

heden aanleiding kunnen geven. Wordt het kind ouder, dan vindt ten-

slotte toch wel verkalking van de botten plaats. Zij worden dan welis-

waar steviger, doch groeien nimmer meer recht.

Het zal duidelijk zijn dat dit ziektebeeld in vele opzichten te vergelij-

ken is met die van het in wetenschappelijke kringen gebezigde heden-

daagse Nederlands. Ook daar de onmogelijkheid om zich op te richten,

de aamborstigheid, de waggelende gang. Als pendant van de overmaat

van osteoïd weefsel, „bedoeld" als compensatie, vindt men in de taal

de verbositas, de omhaal van woorden, die veelal het wetenschappe-

lijk jargon een indrukwekkend uiterlijk verleent ofschoon zij slechts

een gebrek maskeert. Ook hier blijkt het uiterst moeilijk een eenmaal

aangeleerd onjuist taalgebruik te redresseren; men blijft moeite houden

zijn gedachten in en door de taal uit te drukken; de analogie met de

baring bij het vernauwde bekken ligt voor de hand.

Ook de oorzaken zijn vergelijkbaar: bij het kind een tekort aan vita-

mine D of aan zonbestraling, bij de taal een tekort aan de om-

geving ontleende prikkels tot goed taalgebruik dan wel een tekort aan

oefening in dat taalgebruik in de vrije mensenwereld. Beide zijn der-

halve deficiëntieziekten. Voorkóming en behandeling van de Engelse

ziekte bij de mens hebben een lange historie. Valt uit die geschiedenis

wellicht iets te leren omtrent de prognose voor onze taal? Laten wij

trachten dit na te gaan. Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat

rachitis reeds bij de prehistorische mens voorkwam. Het Corpus Hippo-

craticum evenwel, de verzameling van medische geschriften die op

naam staan van de grote geneesheer Hippokrates van Kos (460-370 v.

Chr.) en zijn school, bevat merkwaardig genoeg geen duidelijke aan-

wijzingen dat men het ziektebeeld van de Engelse ziekte kende. Men

stelt zich daarom wel voor dat deze ziekte in het zonnige Griekenland,

waar men goeddeels buitenshuis leefde, niet voorkwam. Of deze op-

vatting juist is, is natuurlijk niet uit te maken. De ziekte wordt pas

254

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen