VU Magazine 1972 - pagina 425

ging van het Polemologisch Instituut te Groningen, dat zijn 10-jarig bestaan vierde. Sprekend over de afnemende delfstoffenvoorraad in de wereld, zei prof Uytenbogaardt dat de hoogst-geïndustrialiseerde landen koste wat het kost zullen trachten te voorkomen dat de toevoer van grondstoffen zal afnemen of onderbroken wordt. Ze zullen zich proberen te verzekeren van de 'laatste reserves'. 'Zo vormen bijvoorbeeld de Verenigde Staten sedert tientallen jaren zgn. "Strategie stockpiles " van talrijke schaarse (en minder schaarse) metalen, waarvan de totale waarde die van de goudvoorraad aanzienlijk overtreft.' Cijfers kon prof Uytenbogaardt ook geven over wat de Amerikanen reeds hebben gehamsterd; Mangaan 5,5 miljoen ton, chroom 2,5 miljoen ton, cobalt 45.000 ton, nikkel 70.000 ton, wolfram 92.000 ton. De V.S. bevinden zich wat grondstoffen betreft in een ongunstiger positie dan Rusland, vandaar. Mangaan, chroom, cobalt, nikkel, wolfram, platina en goud zijn metalen waarvan de V.S. geen (of in verhouding tot de behoefte) vrijwel geen eigen produktie hebben en de eerste 5 metalen zijn van grote betekenis voor de staalindustrie. Voor Rusland blijven de knelpunten tin en kwik. Wat tin betreft wordt de behoefte voor een belangrijk deel gedekt door de rijke tinmijnen van Oost-Duitsland en Tsjechoslowakije, kwik wordt voornamelijk uit Joegoslavië betrokken. Voor de oorlog zat Rusland ook zonder nikkel. De enige belangrijke nikkelmijn in Europa bevond zich in Petsamo in Finland. Het was één van de eerste doelen van de Russen. Na de oorlog hebben ze Petsamo ook nooit meer prijs willen geven. De Amerikanen vonden het na de tweede wereldoorlog belangrijk hun wolfram-positie

Prof. Uytenbogaardt

te verbeteren door zich te verzekeren van de rijkste wolfram-mijnen ter wereld, nl. die in Zuid-Korea. Uitvoerig informeerde prof Uytenbogaardt zijn gehoor over de wereldgrondstoffenvoorraad (hoeveel van alles is er nog, en waar ligt het?). "Uit deze voorbeelden (die met vele vermeerderd zouden kunnen worden) komt reeds de enorme betekenis van zuidelijk Afrika (ruwweg: ten zuiden van de evenaar) naar voren als leverancier van grondstoffen voor de "vrije wereld", ' aldus prof Uytenbogaardt, 'voor sommige essentiële mineralen is dit gebied de enige of belangrijkste leverancier van het westen. Nooit zullen de V.S. kunnen toestaan dat dit gebied buiten hun invloedssfeer komt. Verlies van controle over de toevoer van strategische grondstoffen betekent verlies van macht. (...) Het blijft een onontkoombaar feit, dat tal van landen uit de "derde wereld" (met name in Afrika, Zuid- en Midden-Amerika) beschikken overgrote reserves die voor de geïndustrialiseerde landen niet alleen begerenswaardig maar zelfs onontbeerlijk zijn om het huidige welvaartspeil te kunnen handhaven ofte vergroten (dan wel om de bewapeningsindustrie te kunnen blijven voeden of uitbreiden).' 'Twee "gevaren" dreigen er voor de geïndustrialiseerde wereld,'zei prof Uytenbogaardt, 'nationalisatie en machtsovername.' 'Hoeweide U.S.A. de belangrijkste koperproducent zijn ter wereld, is hun behoefte aan koper meer dan tweemaal zo groot als de eigen produktie. Zo komt het dat men de Chileense nationalisatie der kopermijnen niet kon waarderen en het huidige regime in Chili met alle middelen tracht te dwarsbomen, of zo mogelijk te elimineren. Hetzelfde geldt voor de oliebronnen in Lybië. Het geval Cuba is bekend genoeg. Het blijft voor de U.S.A. een niet te verteren zaak de rijkste nikkelvoorraden ter wereld, vlak voor de deur, in andere handen te zien overgaan, afgezien nog van de chroomreserves op dat eiland. Speciaal voor wat betreft zuidelijk Afrika en Zuid-Amerika is men gebaat bij handhaving van de status-quo. Onrust in deze streken is gevaarlijk voor de aanvoer van chroom, mangaan, cobalt, goud, diamant en vele andere grondstoffen.' Een paar nuchtere opmerkingen maakte prof Uytenbogaardt over het veronderstelde 'belang' dat het westen zou hebben bij het bevorderen van het welvaartspeil in de ontwikkelingslanden. 'De "consumptie" van lood in de U.S.A. bedraagt ca 5 kg per Jaar per hoofd van de bevolking. Zou deze consumptie voor de gehele wereldbevolking bereikt worden dan zouden alle bekende loodreserves in vijfjaar uitgeput zijn. Ditzelfde cijfer geldt voor zink en koper. Voor andere metalen zouden soortgelijke berekeningen gemaakt kunnen worden. Hieruit volgt (a) dat het niet in het belang van de wereldbevolking is om snel het welvaartspeil der U.S.A. te bereiken; (b) dat het

m politieke partijen, democratisering, nieuwe bestuursvormen, sociaaieconomiscli beleid, woningbouw . . . REGEREN - REAGEREN een cursus burgerschapskunde 40 schriftelijke lessen voor f 25,partijen en partijstelsels, volksvertegenwoordigers, recht en rechtspraak, gemeente en provincie, milieubeheer . . . POLITIEK BEKEKEN een oriënteringscursus 12 schriftelijke lessen + documentatie voor f 9,50 ontwikkelingshulp, kolonialisme, bewapeningswedloop, bevolkingsexplosie, internationale samenwerking . . . WERELD OP HANDEN een cursus over ontwikkelingssamenwerking 10 schriftelijke lessen + documentatie voor f 10,- (i.s.m. NOVIB) het raadlidmaatschap, de begroting, ruimtelijke ordening, subsidieregelingen, gewestvorming . . . DE GEMEENTERAAD een cursus gemeentepolitiek 23 schriftelijke lessen voor f 20,Wet op de ondernemingsraden, vergadertechniek, bedrijfseconomie, de vakbeweging, sociale verzekeringen, personeelsbeleid . . . DE ONDERNEMINGSRAAD een cursus voor ondernemingsraadleden 34 schriftelijke lessen voor f 27,50 Vraag nog heden een folder voor nadere inlichtingen onder vermelding van de letters VU bij STICHTING BURGERSCHAPSKUNDE, Postbus 349, Leiden, tel. (01710) 46803

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen