VU Magazine 1975 - pagina 421

Mil magame 23 bestuurlijke sector, agrarische sector, een literair-communicatieve sector, een kunstzinnige sector.

Hoger onderwijs Daaronder verstaat Van Kemenade de Universiteiten, het Hoger Beroepsonderwijs en „vele nieuwe tussenvormen". Het gaat hier niet slechts om jongelui, die na hun achttiende jaar „verder leven", maar ook om ouderen, die later hun entree zullen maken.

Open school Sluitstuk van Van Kemenade's bouwwerk is de ,,Open School". „ D a t is de organisatie, die alle voorzieningen van verdere scholing en vorming na de eerste onderwijsweg coördineert en deels zelf ook aanbiedt". In de Open School is ook ondergebracht, het „tweede-ka nsonderwijs", voor mensen, die — om wat voor reden dan ook — de boot in eerste instantie hebben gemist. Een netwerk van educatieve centra zal over het land geweven worden. Een recht op educatief verlof zal vastgelegd moeten worden, bij voorbeeld in CAO's.

Discussie Sinds de Contourennota uitkwam is Van Kemenade reeds genoemd de „Thorbecke van het onderwijs", een „nieuwe Van der Leeuw", ja zelfs „een profeet". Maar men krijgt de indruk dat deze opgetogenheid meer te maken heeft met het feit dat er eens een leesbaar visiestuk van de persen van de staatsdrukkerij gleed, dan dat nu opeens een gloednieuwe kijk is ontwikkeld op de toekomstvan het onderwijs in Nederland. Nuchtere Piet Hagen constateert in Trouw (9 augustus) dat de nota eigenlijk weinig opzienbarends bevat en gewoon de lijnen doortrekt, van wat onder vorige kabinetten al is begonnen, ongeacht de politieke samenstelling. Nog sterker ontnuchterend voor romantici moet het commentaar geklonken hebben van een medewerker van het Financiële Dagblad (22 aug.). Hij knipte de beschouwingen over het streven naargelijkwaardigheiduitde nota en constateerde: „Men zou... praktisch dezelfde nota met dezelfde voorstellen geschreven kunnen hebben in het licht van de uitsluitende doelstelling de v/elvaart te bevorderen. Wat dat betreft wordt de soep niet zo rood gegeten als zij wordt opgediend". Andere stemmen wijzen er op dat de Contourennota het onderwijsbestel in Nederland gewoon w i l aanpassen aan moderne onderwijsontwikkelingen op internationaal

niveau in de westersegeïndustrialiseerde wereld. De Nijmeegse hoogleraar dr. E. Velema acht Van Kemenade en z'n staatssecretarissen dan ook meeT„creatieve uitvoerders dan uitvinders". Hij gewaagt van „een moedige poging front te maken naar de internationale ontwikkelingen". In eerste instantie hebben niet dit soort geluiden het hardst geklonken in de discussie, die uitbrak prompt nadat Van Kemenade 18 juni z'n nota aan de openbaarheid prijsgaf. In De Telegraaf waarschuwde mevrouw SmitKr\es(V\/D)teger\ „de rode injectiespuit"van Van Kemenade. En met name vanuit de CHU wordt Van Kemenade ervan beticht de vrijheid van onderwijs te willen aantasten. Met de WD-oppositie blijkt de minister eigenlijk w e l gelukkig. „Het zou veel verbazingwekkender zijn en veel bedenkelijker voor mijn onderwijsbeleid als ze zich niet zou den opwinden." {Haagse Post interview, 11 okt.) Beduchter blijkt de bewindsman voor aanvallen van de strekking dat hij zou willen tornen aan de grondwettelijke vrijheid van onderwijs, immers als die mening zou postvatten bij alle drie confessionele partijen, kan hij met z'n Contourennota wel inpakken. „//7 werkelijkheid beslissend is de stellingname van de AR en de KVP", zegt hij het strijdtoneel overziend. Vanuit dit gezichtspunt moet hij het hebben betreurd dat mevr. Hannievan Leeuwen ten slotte niet bereid bleek de leeggevallen stoel van de staatssecretaris Veerman in te nemen. Ze mocht dan weliswaar niet zoveel van onderwijs afweten als rector K. de Jong Ozn van het Amersfoortse Farel-college, politiek gewicht hééft zij, en K. de Jong Ozn moet dat nog helemaal krijgen. „Waar ik doodsbenauwd voor ben", erkende minister Van Kemenade in het HP-interview„/s dat de discussie over de vrijheid van onderwijs en de „indoctrinatie" de discussie over de maatschappelijke uitgangspunten dreigt te gaan ondersneeuwen. Van een aantal politici heb ik de indruk dat ze dat ook willen. Die roepen dat ik staatspedagogiek wil, wat natuurlijk volstrekt uit de lucht gegrepen is, en die houden hele verhalen over de vrijheid van onderwijs, terwijl ze in werkelijkheid de maatschappelijke uitgangspunten met betrekking tot meer gelijke kansen en zo willen wegsneeuwen." Hoewel hij — juist om dit effect te voorkomen — zorgvuldig zweeg over de vrijheid van onderwijs haast hij zich thans om her en der verklaringen af te leggen dat hij daar juistvurig voor is. Zo in het weekblad De Tijd (3 okt.): „Ik bestrijd met alle kracht de opvatting van mensen die zeggen: hij bedreigt de vrijheid van onderwijs. Dan zeg ik: nee, jongens, begrijpen Jullie het nou echt niet? Wat aan de orde is, is niet de vrijheid van onderwijs, want die ligt vast. Nee, waar het om gaat, is de vraag w a t de vernieuwingen in het onderwijs voor consequenties hebben voor de verschijningsvorm van de vrijheid van onderwijs in Nederland. Daar gaat het om. Ik vind dat w e in Nederland wezenlijk de verkeerde kant zouden opgaan als we de vrijheid van onderwijs zouden aantasten. Maar ik vind ook dat w e na honderd Jaar opnieuw toe zijn aan de vraag hoe Je die vrijheid nu in Nederland het best gestalte kunt geven, hoe Je die anno 1 9 7 5 moet verwezenlijken in de vrijheid van inrichting. Als w e spreken over de vrijheid van onderwijs, moeten w e veel meer gaan praten over de vraag hoe die vrijheid is te realiseren. Niet hoe die is te garanderen, want die garantie is er al. Hoe geef Je er nou op een eigentijdse manier inhoud aan, daar gaat het om. En dat iseen vraag waarvan ik vind dat hij opnieuw aan

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen